Σχόλια για τα θέματα Χημείας 2013

fc47f89b149f9409123ebc3e9caaf7bb Απάντηση από τον/την Διονύσης Μάργαρης στις 29 Μάιος 2013 στις 11:09

Να ευχηθώ καλή υπομονή και καλές αντοχές στους συναδέλφους βαθμολογητές της χημείας; Είναι πάρα πολλά ή εμένα μου φαίνονται, λόγω απομάκρυνσής μου τα τελευταία χρόνια από την διδασκαλία της Χημείας;

Απάντηση από τον/την Παπαδοπουλος Γεώργιος στις 29 Μάιος 2013 στις 13:42

Δύο παρατηρήσεις :

1) θέμα Δ3

Το ότι εξουδετερώνεται το HCl πλήρως από το ΝaΟΗ και η υπόλοιπη ποσότητα του ΝaΟΗ εξουδετερώνει μέρος του CH3COOH , θα δυσκολέψει πολύ η αιτιολόγηση τα παιδιά.

2) θέμα Δ4

Πολύ έξυπνος συνδυασμός.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 29 Μάιος 2013 στις 13:47

…. μία πρώτη ανάγνωση του διαγωνίσματος που κλήθηκαν να λύσουν οι μαθητές της Γ Λυκείου

Σίγουρα μιλάμε για ένα πολύ απαιτητικό διαγώνισμα Χημείας στο οποίο για 1η φορά – ενδεχωμένως- να έχει τεθεί και θέμα χρόνου.

Στα αξιοσημείωτα ….

….η δόμηση του Cu και του Cr ( που κατά δήλωση του σχολικού βιβλίου ξεφεύγουν από τα όρια μελέτης μας …. εμείς ΠΑΝΤΑ τα διδάσκουμε αλλά κοίτα να δείς …. )

… η σύγκριση της θεωρίας ΒL με την θεωρία του Arrhenius , όπου το σχολικό βιβλίο δίνει απλά τους ορισμούς και γράφει ότι οι απόψεις του έχουν αναφερθεί στην Α Λυκείου ( δηλαδή οι διαφορές των θεωριών θα έπρεπε να εξαχθούν συμπερασματικά )

…. το πολύ εύκολο Β2

…. ξανά χωρίς «δέντρο» στην οργανική ( επιμένω ότι είναι πιο εύκολο να λυθούν τα «δεντράκια» με λεκτική περιγραφή αφού σπάνια έχουν «κλαδιά» )

…. η εξουδετέρωση μιγματος ισχυρού – ασθενούς με την χιλιοσυζητημένη προτεραιότητα κατανάλωσης

… το απαιτητικό Δ4 που απαιτούσε καλή ανάγνωση των καμπύλων τιτλοδότησης ( μέσο ογκομέτρησης )

Θεωρώ ότι το 100 είναι δύσκολο ( δεν είναι κακό ) …. υπάρχουν πολλές παγίδες και πολλά σημεία που η διατύπωση είναι δύσκολη ( σε χρονικό περιορισμό διαγωνίσματος πανελληνίων ) .

Καλά αποτελέσματα …

fc47f89b149f9409123ebc3e9caaf7bb Απάντηση από τον/την Διονύσης Μάργαρης στις 29 Μάιος 2013 στις 13:53

Περίμενα τα πρώτα σχόλια των χημικών μας, αφού εξέφρασα μια πρώτη εντύπωση.

Θα συμφωνήσω με τον Αντώνη, προσθέτοντας ότι το Δ4, μπορεί να δυσκολέψει αλλά εξετάζει ουσιαστικά την κατανόηση της τιτλοδότησης και μου άρεσε πολύ.

Οι πολύ καλοί μαθητές της θετικής, νομίζω ότι θα γράψουν, αλλά «θα χύσουν ιδρώτα». Θα βγουν, για μια ακόμη φορά, κουρασμένοι.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 29 Μάιος 2013 στις 14:00

…. χωρίς να θέλω να ανοίξω καμία νέα κουβέντα , θεωρώ ότι πρέπει να ψαχτούμε βέβαια μεταξύ μας για το θέμα ….

Arrhenius vs Bronsted & Lowry

Με ποιο θα αντιδράσει πρώτα;

Λαμπρατσά ….

ÎÎ±ÏÎ±Î³ÏÎ±ÏÎ® Απάντηση από τον/την ΧΡΗΣΤΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ στις 29 Μάιος 2013 στις 14:03

Καλημέρα σε όλους.

Να κάνω μία πρόβλεψη για τις βάσεις της τελευταίας Ιατρικής 17.900.

Υ.Σ. Πρόεδρε δεν ήξερα ότι είσαι μέλος της παρέας μας. Καλώς όρισες στο λιμανάκι του ylikonet

Απάντηση από τον/την Γιάννης Καλαμαράς στις 29 Μάιος 2013 στις 14:08

Στα θετικά νομίζω αξίζει να αναφέρουμε ήταν οι πράξεις (συγκριτικά με το 2012). Πολύ εύκολες έως καθόλου. Δ3 και Δ4 πολύ ωραία ερωτήματα. Νομίζω ο σωστά προετοιμασμένος μαθητής θα μπορούσε σε λιγότερο από 40 λεπτά να έχει ξεμπερδέψει με τη θεωρία και να πιάσει τις ασκήσεις. Οι ασκήσεις απαιτούσαν πολύ χρόνο.

Απάντηση από τον/την Ζήκας Θεόδωρος στις 29 Μάιος 2013 στις 14:51

Τα θέματα σε γενικές γραμμές είναι καλά! Σίγουρα απαιτείται περισσότερος χρόνος από το τρίωρο, από ένα καλό μαθητή για πλήρη και επαρκή αντιμετώπιση όλων των θεμάτων.
Δεν συμφωνώ με το Α5. Πολύ θεωρητικό σε θέμα που δεν αντιμετωπίζεται επαρκώς στο βιβλίο της Γ Λυκείου, και οι μαθητές πρέπει να έχουν ανατρέξει (ή να θυμούνται) σε ενότητες του βιβλίου της Α Λυκείου. Ίσως δείχνει μια στροφή σε θέματα που να καλύπτουν μεγαλύτερο φάσμα γνώσεων.
Το Δ4 έξυπνο, που απαιτεί άντληση πληροφοριών και από το σχήμα. Ίσως οι περισσότεροι μαθητές να μην μπορέσουν να το απαντήσουν επαρκώς λόγω χρόνου

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 29 Μάιος 2013 στις 15:51

Γενικά πολλά θέματα, απαιτητική θεωρία-δικαιολογηση, δυσκολο το Δ3, Δ4

Θεωρια:

το Α1 και Α4 (συνολο 2 μοναδες!!) ειναι ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ απο την θεωρια…

το Α5 καλυπτεται απο την θεωρια του βιβλιου αλλά θελει αρκετο ψαξιμο για να βρει ο μαθητης τις διαφορές..

Β2 ευκολο μεν, αλλά πρεπει να υπαρχουν και καμμια δεκαρια μοναδες «ευκολες».

Οργανικη: σε λογικο επίπεδο, σχετικα ευκολο μιγμα στο Γ3

ΘΕΜΑ Δ:

Δ3 Εδω (Αντωνη) οντως σηκωνει κουβεντα!

Οι μαθητες ΔΕΝ γνωριζουν πρωτολυτικες αντιδρασεις.

Μεσα στο διαλυμα υπαρχουν 2 οξέα και προσθετουμε ΝαΟΗ.

Μπορουμε να δεχθουμε οτι «πρωτα» θα αντιδρασει με το ένα οξύ και μετά με το άλλο. Ο μαθητης ΠΩΣ θα δικαιολογησει με ποια σειρά γίνεται?

Οι περισσοτεροι επιλεξανε ως «πρωτο» το ισχυρό (χωρις φανταζομαι δικαιολογηση). θα βγει ΡΔ … pH=5

Αν επιλεξουμε ως «πρωτο» το CH3COOH τοτε θα εχουμε ως προιοντα τα:

CH3COONa 0,1 mol και HCl 0,05 mol και NaCl 0,05 mol οπότε θα έχουμε νεα αντιδραση με τα

CH3COONa + HCl -> CH3COOH + NaCl

αρχ 0,1 0,05 (0,05)

τελ 0,05 – 0,05 0,1 mol

Οπότε καταληγουμε πάλι στο ΡΔ CH3COOH, CH3COO- και pH=5

Θα επρεπε ο μαθητης να γραψει και τις 2 αυτες περιπτωσεις?

Κι αν υποθεσουμε οτι δεν αντεδρασαν πληρως τα 2 οξέα?! Τότε θα είχαμε κάποιο από αυτά ως περίσσεια στο τελικο διάλυμα!

τελος για το Δ4, εχει οντως ενδιαφέρον. Μόνο που οι καλά προετοιμασμενοι μαθητες γνωριζουν οτι στα «μισά» της ογκομετρησης ισχυει pH=Pka.

Επίσης η πιο ωραια αντιμετωπιση του θεματος Δ4 θα ηταν να αποδειξει καποιος γενικα οτι στα «μισά» ισχύει pH=pKa και να βρει πολύ γρηγορα τις απαντησεις!

Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 29 Μάιος 2013 στις 16:02

Λίγα λόγια για τα σημερινά θέματα της Χημείας:

Μετά τη λύση των σημερινών θεμάτων, ένοιωθα ευχάριστα. Παρ’ όλες τις καινοτομίες και τις δυσκολίες του, το διαγώνισμα ως σύνολο άφηνε μια «γλυκιά» αίσθηση (καμιά σχέση με το αντίστοιχο της Φυσικής). Ακόμα και τα θέματα που ξέφευγαν από την πεπατημένη ήταν απ’ αυτά που κατά τεκμήριο διδάσκονται, ως «επεκτάσεις» του σχολικού. Νομίζω ότι αξίζουν συγχαρητήρια στους θεματοδότες. Όχι μόνο για την επιλογή των θεμάτων, αλλά και την ανάλυση του Δ4 σε υποερωτήματα με ξεχωριστή μοριοδότηση.

Καλά αποτελέσματα στους μαθητές και καλή ξεκούραση σε όσους συναδέλφους τελείωσαν.

ΥΓ. Ελπίζω ότι δεν θα ζητηθεί αιτιολόγηση για τον αν το ΝαΟΗ αντιδρά πρώτα με το ισχυρό και έπειτα με το ασθενές οξύ. Έτσι κι αλλιώς είναι άλλο η αντίδραση ΗCl + ΝαΟΗ που γράφουμε για να είναι τα πράγματα «λογικά» στη στοιχειομετρία και άλλο η Η₃Ο⁺ + ΟΗ^– που συμβαίνει πραγματικά.

Απάντηση από τον/την Θεόδωρος Πανέτας στις 29 Μάιος 2013 στις 16:08

Συνάδελφοι στο θέμα Δ3 μπορούμε να φτάσουμε στο ίδιο αποτέλεσμα αν χωρίσουμε την ποσότητα της βάσης σε δύο ίσα μέρη και αντιδράσει με κάθε οξύ χωριστά . Κατόπιν το HCl που περισσεύει αντιδρά με τη συζυγή βάση CH3COO-……………….

Αναφέρω αυτή τη λύση γιατί κάποιοι μαθητές δούλεψαν με αυτόν τον τρόπο.

Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 29 Μάιος 2013 στις 16:19

Μαθητής δικαιολόγησε τη βασική συμπεριφορά του ΗS- γράφοντας ότι «επειδή έχει αρνητικό φορτίο μπορεί να δεχτεί πρωτόνιο» και δεν έγραψε την αντίστοιχη εξίσωση. Πώς θα βαθμολογηθεί;

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 29 Μάιος 2013 στις 16:25

Ωραία λύση αυτή Θεόδωρε! Ετσι δεν μπαίνεις στην λογική με ποιο οξύ αντιδρά «πρωτα»..

Το ζητουμενο βεβαια ειναι τι περιμενε η επιτροπη ως απάντηση και τι οδηγίες θα δωσουν για την διορθωση του Δ3..

Να σχολιασω και την αποψη της ΕΕΧ οι τα θεματα καλυπτανε ολη την υλη!

Δεν ειδα: ιδιοτητες και Π.Π., θεωρια Lewis, μεταβολες βαθμου ιοντισμου-pH με αραιωση, ΕΚΙ κλπ, δεσμους σ,π, υβριδισμους !

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 29 Μάιος 2013 στις 17:07

Θεόδωρος Πανέτας είπε:

Συνάδελφοι στο θέμα Δ3 μπορούμε να φτάσουμε στο ίδιο αποτέλεσμα αν χωρίσουμε την ποσότητα της βάσης σε δύο ίσα μέρη και αντιδράσει με κάθε οξύ χωριστά . Κατόπιν το HCl που περισσεύει αντιδρά με τη συζυγή βάση CH3COO-……………….

Αναφέρω αυτή τη λύση γιατί κάποιοι μαθητές δούλεψαν με αυτόν τον τρόπο.

Μου μοιάζει αυθαιρέτο και τυχαίο … εάν τα mol του ΝαΟΗ ήταν 0,16 θα είχαμε ανάλογα αποτελέσματα ?

Απάντηση από τον/την Θεόδωρος Πανέτας στις 29 Μάιος 2013 στις 17:15

Συνάδελφε Αντώνη Μαλτζόπουλε μπορεί να θεωρείς αυθαίρετη τη λύση αλλά ναι θα έβγαινε το ίδιο !!!

Απάντηση από τον/την Βιβή Γεωργίου στις 29 Μάιος 2013 στις 17:35

Τα θέματα ήταν πράγματι πολλά, τα παιδιά της θετικής γράφανε μέχρι το τελευταίο δευτρόλεπτο.

Το θετικό σημείο ήταν ότι οι καλά προετοιμασμένοι μαθητές είχαν αντίπαλο μόνο το χρόνο και όχι κάποια δυσκολία στα θέματα ώστε να απαιτείται ιδιαίτερη σκέψη και προσπάθεια (οι δε υπολογισμοί ήταν πολύ απλοί), με εξαίρεση τη μερική εξουδετέρωση των δύο οξέων από το διάλυμα της βάσης.

Για το συγκεκριμένο ερώτημα… πιστεύω ότι αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η συνολική ποσότητα των οξέων και της βάσης στο διάλυμα: 0,15 mol βάσης και 0,20 mol οξέων. Επειδή το ζητούμενο είναι η τελική κατάσταση στο διάλυμα και μας είναι αδιάφορη η ταχύτητα με την οποία γίνονται οι αντιδράσεις και η σειρά με την οποία γίνονται (γιατί στην ουσία γίνονται ταυτόχρονα), άρα είναι αδιάφορο το ποιο οξύ αντιδρά πρώτο, θα ισχυριστούμε ότι τελικά στο διάλυμα θα περισσέψει οξύ και θα σχηματιστούν οξικό νάτριο και χλωριούχο νάτριο. Το οξύ που θα περισσέψει δεν μπορεί να είναι το ισχυρό, γιατί αυτό θα αντιδρούσε με το οξικό νάτριο (δίνοντας το ίδιο αποτέλεσμα με την περίπτωση της περίσσειας οξικού οξέος), επομένως όπως και να έγινε η αντίδραση το τελικό διάλυμα θα περιέχει ισομοριακές ποσότητες οξικού οξέος και οξικού νατρίου και διπλάσια ποσότητα χλωριούχου νατρίου…

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 29 Μάιος 2013 στις 17:36

…. να φανταστώ ότι χωρίζουν στην μέση επειδή οι τα δύο οξέα έχουν ίδιες συγκεντρώσεις ( ποσότητες μολ ) και εάν είχαν άλλες συγκεντρώσεις θα χώριζαν με βάση την αναλογία των συγκεντρώσεων ( και εάν είχαν και άλλους όγκους … θα χώριζαν με βάση την αναλογία mol ) ?

Αυτό και εάν θέλει δικαιολόγηση !!!!

υγ …. γηράσκω αεί διδασκόμενος …

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 29 Μάιος 2013 στις 17:42

Να δωσω κι εγω μια λυση: εστω x mol NaOH αντεδρασαν με το CH3COOH και y mol NaOH με το HCl (x+y=0.15)

Τότε έχουμε τελικά: CH3COOH 0,1-x , CH3COONa x, HCl 0,1-y , NaCl y mol

νεα αντιδραση:

CH3COONa + HCl -> CH3COOH + NaCl

αρχ x 0,1-y (0,1-x) ( y )

αντ/παρ 0,1-y 0,1-y 0,1-y 0,1-y [ισχυει 0,1-y<x]

τελ x-(0,1-y) – 0,1-x+0,1-y 0,1 mol (με x+y=0,15]

ή 0,05 – 0,05 0,1 mol

Νομιζω οτι το θεμα Δ3 σηκωνει πολυ κουβέντα και οι πολύ ψαγμένοι μαθητές δεν απάντησαν με την ευκολη αντιμετωπιση ότι «αντεδρασε πρώτα το HCl»..

Απάντηση από τον/την ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ στις 29 Μάιος 2013 στις 17:50

Το φαινόμενο στο Δ3 είναι ιοντικό. Τα υδροξειδια που προέρχονται από το ΝαΟΗ, δεσμεύουν τα υφιστάμενα οξώνια του δ/τος, τα οποία αρχικά προέρχονται κυρίως από το υδροχλώριο και δευτερευόντως από το αθενές οξύ. Έτσι, η ελάττωση των οξωνίων μετατοπίζει δεξιά τον ιοντισμό του ασθενούς, μέχρι να εξαντληθούν τα υδροξείδια. Επομένως στο τέλος, απομένουν μόρια αιθανικού οξέος σε ποσότητα μισή της αρχικής τους και έχουν προκύψει αιθανικά ανιόντα, δηλαδή ρυθμιστικό διάλυμα.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 29 Μάιος 2013 στις 17:56

… εκτιμώ ότι η λύση με τα x mol που καταναλώνονται στο CH3COOH και y mol στο HCL είναι η πιο σωστή ( χημικά !!! ) Θυμίζω την ανάρτηση εδώ –> http://ylikonet1.blogspot.gr/search/label/6.%CE%99%CE%BF%CE%BD%CF%8…

Ως προς την μεθοδολογία (προς χάρη απλότητας ) συνεχίζω να υποστηρίζω ότι είναι προτειμότερο να βάζεις το ισχυρό οξύ να αντιδρά πρώτο παρά να ψαχνεις να βρείς εάν κάποια ουσία από αυτές που παράχθηκαν με τυχαία σειρά μπορεί να ξανααντιδράσει με κάποια ουσία που έχει παραχθεί ή περισσέψει σε άλλες αντιδράσεις ….

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 29 Μάιος 2013 στις 18:19

Πολυ καλή η μελέτη σου στην παλαιά σου ανάρτηση!

Θυμίω ένα παλιο θέμα δέσμης (1998) με 2 ασθενη οξέα (σε περισσεια) + ΝαΟΗ όπου έλεγε η εκφωνηση σε τι ποσοστο εξουδετερωθηκε το καθένα.

Επίσης παρομοιο θεμα με το φετινό και κυρίως την ανάρτηση του Αντωνη (και φοβερα δυσκολο) ειχε στα φετινα θεματα του ΠΜΔΧ :

CH3COONa και HCOONa + HCl (στην ασκηση 1 στο γ).

[ η απάντηση ξεκινάει ετσι: γ.

nHCl=V/Vm=0,01 mol

To HCl αντιδρά κατά ένα μέρος, έστω η

1 mol με το HCOO– και το υπόλοιπο (0,01 -η1 ) με το CH3COO– ]

Υπαρχει στο σαιτ της ΕΕΧ

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 18:47

Εγώ συνάδελφοι θα διαφωνήσω μαζί σας. Τα θέματα τα βρήκα δύσκολα, πολλά και κάποια από αυτά, απαράδεκτα για μαθητές Γ Λυκείου.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 18:56

Ας γίνω λίγο πιο συγκεκριμένος.

Ας δούμε το Α3.

Αντιγράφω από το σχολικό βιβλίο σελ. 15

Π.χ. Η ηλεκτρονιακή δομή του ₂₄Cr είναι (2-8-13-1) και όχι (2-8-12-2). Οι περιπτώσεις όμως αυτές ξεφεύγουν από τα όρια μελέτης μας.

Επειδή κάποιοι μπορεί να ξέρουν πιο καλά Ελληνικά από εμένα ….. σας παρακαλώ βοηθήστε με. Τι σημαίνει αυτό; Δεν είναι εκτός ύλης;

Μήπως έχει αλλάξει το σχολικό βιβλίο και δεν το ξέρω;

Υπάρχει κάποια λογική; Υπάρχει κάποιος κανόνας;

Σας παρακαλώ απαντήστε μου.

Απάντηση από τον/την Θεόδωρος Πανέτας στις 29 Μάιος 2013 στις 19:03

Αντώνη

Έχεις απόλυτο δίκιο και ας αναρωτηθούν κάποτε οι κύριοι της επιτροπής θεμάτων τι ακριβώς απαιτούν από τους μαθητές ,σε σχέση με το επίπεδο της παρεχόμενης γνώσης στο σχολείο (εδώ με κανένα τρόπο δεν μέμφομαι τους συναδέλφους).

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 19:30
Η ερώτησή μου είναι η εξής:

Καλά ο θεματοδότης δεν έχει καμία σχέση με την ύλη και τη σχολική πραγματικότητα.

Αυτό το καταλαβαίνω απολύτως.

Οι λύτες όμως;;;;;;;;

Μάλλον θα τους πήρε ο ύπνος. Άν βέβαια βρίσκονταν εκεί……

Permalink Απάντηση από τον/την Δημήτρης Δημάκος στις 29 Μάιος 2013 στις 19:46
μπραβο ρε συνάδελφε, επίσης μπορεί κάποιος να μου προσδιορίσει με βάση ποιο σημείο της σχολικής ύλης (θεωρία και ασκησεολογία) μπορεί να απαντήσει κανείς το Δ3;

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 19:50
Ας μαζέψω όμως λίγο τις σκέψεις μου σχετικά με όλα τα θέματα. Μερικά (δυστυχώς) θα τα επαναλάβω.

Βρήκα τα θέματα α) πολλά.

β) δύσκολα

γ) κάποια εκτός σχολικής πραγματικότητας

δ) κάποια εκτός ύλης.

Λίγο πιο αναλυτικά.

Ας δούμε το Α3.

Αντιγράφω από το σχολικό βιβλίο σελ. 15

Π.χ. Η ηλεκτρονιακή δομή του 24Cr είναι (2-8-13-1) και όχι (2-8-12-2). Οι περιπτώσεις όμως αυτές ξεφεύγουν από τα όρια μελέτης μας.

Επειδή κάποιοι μπορεί να ξέρουν πιο καλά Ελληνικά από εμένα ….. σας παρακαλώ βοηθήστε με. Τι σημαίνει αυτό που γράφει το σχολικό βιβλίο; Δεν είναι εκτός ύλης;

Μήπως έχει αλλάξει το σχολικό βιβλίο και δεν το ξέρω;

Υπάρχει κάποια λογική; Υπάρχει κάποιος κανόνας;

Σας παρακαλώ απαντήστε μου.

Στο Β2.β

Έβαλαν στοιχείο της 9ης ομάδας. Στους μαθητές μου αναφέρω πως πρέπει να γράφουν και τον λατινικό αριθμό της ομάδας. Αλλά εδώ ο μαθητής πρέπει να ξέρει ότι οι ομάδες 8,9,10 ανήκουν στην VΙΙΙΒ. Αν αυτό δεν είναι ακραία λεπτομέρεια τότε ποια είναι;

Στο Δ3.

Αν υπάρχει κάποιος μαθητής, που μπορεί να δικαιολογήσει τη σειρά με την οποία τοNaOH αντιδρά με τα 2 οξέα, πρέπει να του δώσουμε κάποιο βραβείο. Αυτό το είχα με συζητήσει βέβαια στο site αλλά, αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να το ζητήσω από κάποιο μαθητή. Όσοι μαθητές το έλυσαν πάντως, δεν δικαιολόγησαν τη σειρά των αντιδράσεων που έγραψαν (και καλά έκαναν).

Στο Δ4.

Η αντίρρησή μου είναι στις 2 καμπύλες ογκομέτρησης. Δίνει μία κατακόρυφο στα 20mL. Δεν αναφέρει ότι εκεί είναι το ισοδύναμο σημείο. Μου λένε κάποιοι …. Αφού περνάει από το μέσο της κατακόρυφου. Απαντώ: ποιος μου το λέει αυτό. Γιατί εκεί να είναι το μέσο της κατακόρυφου; Το σωστό είναι ο θεματοδότης να το αναφέρει ρητώς. Όπως στα θέματα του ΟΕΦΕ του 2013, αναφέρεται ρητά ότι εκεί είναι το ισοδύναμο σημείο. Όπως στο σχολικό βιβλίο, στις καμπύλες ογκομέτρησης, δίνεται με σημείο πάνω στην καμπύλη που είναι ακριβώς το ισοδύναμο σημείο.

Απάντηση

Permalink Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 29 Μάιος 2013 στις 19:58

Αντώνη, επειδή το σχόλιο περί ύπνου μπορεί να συμπεριλαμβάνει και όσους (ίσως κάτω και από την επήρεια των θεμάτων της φυσικής) σχολίασαν θετικά τα θέματα, για το συγκεκριμένο να πω ότι – μάλλον – το διδάσκουμε όλοι και υπάρχει στο σχολικό βιβλίο στη σελίδα 22. Συμφωνώ ότι είναι ένα θέμα στα όρια της ύλης, αλλά είναι από τις «λογικές επεκτάσεις της.

Συμφωνώ ότι θα έπρεπε τα πράγματα να είναι σαφέστερα και οι κανόνες να τίθενται και να τηρούνται από όλους. Δυστυχώς, αυτό δεν γίνεται και αναγκαζόμαστε να προσαρμοστούμε για να διαφυλάξουμε τους μαθητές μας. Και αυτό αφορά και τα σχολεία και τα φροντιστήρια.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 20:08Γιώργο,

θα ήθελα να μου πείς αν το σχολικό βιβλίο αναφέρει πως το συγκεκριμένο παράδειγμα είναι εκτός ύλης. Ανέφερα τη σελίδα 15 του σχολικού βιβλίου. Αν βάζουμε στις εξετάσεις ζητήματα για τα οποία το σχολικό βιβλίο αναφέρει πως δεν είναι στην ύλη ….. τότε τί να πώ;

Permalink Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 29 Μάιος 2013 στις 20:15
Συμφωνώ Αντώνη. Όπως λες έπρεπε να είναι τα πράγματα. Δεν είναι όμως και δεν είναι για όσο θυμάμαι.

Το σχολικό λέει ότι τέτοιες περιπτώσεις (σαν το χρώμιο και το χαλκό που έχουν την τάδε δομή) δεν θα μας απασχολήσουν, αλλά η «λογική του μαθήματος» μεταφράζει «μάθε τη δομή του χρωμίου και του χαλκού γιατί τις αναφέρει το σχολικό βιβλίο». Τουλάχιστον αυτό έχω καταλάβει στα χρόνια που διδάσκω το μάθημα. Τα δε σχετικά βοηθήματα υπερθεματίζουν. Δυστυχώς.

Permalink Απάντηση από τον/την ΝΙΡΑΚΗΣ ΜΑΝΟΣ στις 29 Μάιος 2013 στις 20:21
Συνάδελφοι τα θέματα ήταν:

α.ογκώδη

β.κάποια αρκετά δύσκολα

γ. κάποια εκτός σχολικού (που αναφέρεται η οξείδωση του οξαλικού καλίου ή η σειρά των αντιδράσεων στο Δ3)

Συζητάμε για τα θέματα ,υπάρχουν και κάπου διαφωνίες (καλό και λογικό για τον ιστότοπο που βρισκόμαστε) αλλά πρέπει να αναλογιστούμε οτι στα θέματα διαγωνίστηκαν παιδιά 17-18 χρονών και όχι φοιτητές του τμήματος Χημείας ή πτυχιούχοι χημικοί.

Αν η βαθμολόγηση είναι αυστηρή (πχ δικαιολόγηση της σειράς των αντιδράσεων στο Δ 3) θα ψάχνουμε με το τουφέκι γραπτό 100 στα 100.

ΥΓ Η ΕΕΧ στο Δ3 γράφει «το ΝαΟΗ αντιδρά καταρχήν με το ισχυρό οξύ και όσο περισσεύει αντιδρά με το αθενές»

Permalink Απάντηση από τον/την ΧΡΗΣΤΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ στις 29 Μάιος 2013 στις 20:25
Permalink Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 20:26
….το σχολικό βιβλίο δεν λέει ότι ….. δεν θα μας απασχολήσουν ,

αλλά αναφέρει

…….ΟΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΟΜΩΣ ΑΥΤΕΣ ΞΕΦΕΥΓΟΥΝ ΑΠΟ ΤΑ ΟΡΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΜΑΣ.

Πόσο πιο σαφές να το κάνει;

Απάντηση από τον/την ΝΙΡΑΚΗΣ ΜΑΝΟΣ στις 29 Μάιος 2013 στις 20:56
Γεια σου φιλε και συμφοιτητή Αντώνη

Συμφωνώ στα περισσότερα που γράφεις φίλε αλλά δυστυχώς δε νομίζω να τα λαμβάνουν υπόψιν αυτοί που πρέπει.

Καλά κάνεις όμως και διαμαρτύρεσαι (εσύ και όλοι οι υπόλοιποι που δεν εκθειάζουμε τα σημερινά θέματα στο σύνολό τους).

Όπως έγραψα και προηγουμένως ήταν κάποια πονηρά σημεία που ξέφευγαν εντελώς εκτός λογικής του βιβλίου.Θα σκεφτεί κάποιος:΄’»Καλά που ζει αυτός, κάνει μάθημα χωρίς βοηθήματα;» και μιλά για το σχολικό;

Χρησιμοποιώ και εγώ τα βοηθήματα αλλά ο μαθητής ,υποτίθεται,προετοιμάζεται με το σχολικό εγχειρίδιο.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΡΟΝΑΚΗΣ είπε:

….το σχολικό βιβλίο δεν λέει ότι ….. δεν θα μας απασχολήσουν ,

αλλά αναφέρει

…….ΟΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΟΜΩΣ ΑΥΤΕΣ ΞΕΦΕΥΓΟΥΝ ΑΠΟ ΤΑ ΟΡΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΜΑΣ.

Πόσο πιο σαφές να το κάνει;

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 21:04
Γεια σου ρε Μάνο,

Χρόνια και ζαμάνια…..

Το ότι και εγώ το διδάσκω το συγκεκριμένο στους μαθητές, δεν λέει και πολλά πράγματα.

Το θέμα είναι σοβαρό…..

Υπάρχουν κανόνες;

Μπορούν να βάζουν ότι θέλουν;

Τότε να το πετάξω το σχολικό βιβλίο και να διδάσκω μόνο το βοήθημα.

Απάντηση από τον/την Βασίλης K. στις 29 Μάιος 2013 στις 21:07

Κάποια σχόλια για τα θέματα και από μένα..

Ήταν νομίζω τα πιο όμορφα θέματα Χημείας που έχω αντιμετωπίσει σαν καθηγητής τα τελευταία χρόνια (δεν είναι και πολλά τα χρόνια αυτά βέβαια). Μου άρεσε πολύ η αντιμετώπιση της ύλης και το ότι ασχολήθηκε το διαγώνισμα με σχεδόν όλο το φάσμα της (εκτός από τα πρώτα De Broglie, Bohr κλπ) μου άρεσε πολύ ότι εξέτασε τον διαβασμένο μαθητή της θετικής και όχι αυτόν που είναι καλός σε μαθηματικές πράξεις, εξαιρετικό Δ θέμα (το Δ3 χιλιοειπωμένο όπως ο εκλεκτός κύριος Μπαλτζόπουλος ανέφερε αν θυμάμαι καλά αλλά συνάμα εεεεε εκτός ύλης ίσως;) Γεμάτη οργανική με τη στοιχειομετρία ίσως λίγο στην «απέξω» φέτος καθώς το στοιχειομετρικό κομμάτι ήταν τετριμμένο. Το αρνητικό σημείο ίσως ότι τα θέματα ήταν αρκετά γεμάτα και όλοι προβληματίστηκαν σχετικά στο να τελειώσουν. Όσον αφορά τα σχόλια περί εκτός ύλης στις δομές χαλκού και χρωμίου νομίζω ότι είναι στο σχολικό βιβλίο ξεκάθαρα σαν εξαιρέσεις στη δόμηση και εκτός ύλης θεωρούνται περιπτώσεις ημισυμπλήρωσης και συμπλήρωσης d υποστοιβάδων στα υπόλοιπα στοιχεία του d τομέα που έχουν αυτή την ιδιομορφία.

Αυτά και του χρόνου και καλά αποτελέσματα σε όλους σας/μας..

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 21:15
Βασίλη δεν είναι έτσι τα πράγματα, όπως τα αναφέρεις.

Το σχολικό βιβλίο (σελ.15) αναφέρει το Cr ως περίπτωση που είναι εκτός των ορίων της ύλης και όχι για τα υπόλοιπα στοιχεία του d τομέα που έχουν αυτή την ιδιομορφία.

Απάντηση από τον/την ΝΙΡΑΚΗΣ ΜΑΝΟΣ στις 29 Μάιος 2013 στις 21:37
Άντε και του χρόνου στο θεμα Δ ……»ρυθμίζω το ΡΗ στην τιμή τάδε χωρίς μεταβολή του όγκου…»

Καλό καλοκαίρι σε όλους !!!!

Καλά μπάνια!!!

Απάντηση από τον/την δάσκαλος άγγελος στις 29 Μάιος 2013 στις 21:41
Σχόλια και απο μένα έστω και αργά! Με εξαίρεση το Δ3 και ίδως το Α5 τα θέματα ήταν ωραία και διαβαθμισένης δυσκολίας. Εδικά το τρίτο μου άρεσε πολύ. Φανταστείται στο Γ3 να είχα ΝαΟΗ αντί ΚΟΗ!!!Το Δ4 επίσης πολύ ωραίο θέμα. Τώρα για το Δ3 εγώ θεωρώ σωστή τη λύση όπου θεωρούμε αρχικά ότι περισσεύουν και τα 2 οξέα και απο την Κα με απίλυση δευτεροβάθμιας βγαίνει ότι αντιδρά πλήρως το HCl. Οι ψαγμένοι μαθητές το πήγαν έτσι και έχασαν πολύ χρόνο. Άλλοι κάναν απο την αρχή πλήρη εξουδετέρωση του ΗCl και το λύσαμε σε 5 λεπτά!!!Άδικο να πάρουν το ίδιο!Και σε ποιό σημείο ακριβώς στο σχολικό βιβλίο αναφέρεται ότι αντίδρα πρώτα με το ισχυρό και μετά με το ασθενές. Αν έχουμε 2 ισχυρα?Αν είχαμε 0,08 mol ΝαΟΗ? 2 ασθενη? Όλοι βλέπω δώσανε απάντηση ότι αντιδρά πρώτα με το HCl χωρίς αιτιολόγηση και όλα ωραία και καλά! Πρέπει να πάρει θέσει η ΚΕΕ για το θέμα και λυπάμαι που η ένωση ελλήνων χημικών δεν το έθιξε καθόλου το Δ3. Θα το ξαναπώ όπως και στη φυσική πρώτα να αλλάξουμε τα σχολικά βιβλία να ξέρουμε ποιά είναι τα «όρια» στα θέματα και μετά να ζητάμε τέτοια θέματα!

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 29 Μάιος 2013 στις 21:57
…. Συνάδελφοι, όταν στην Φυσική πέφτουν βαζελίνες ( είμαι την παλιάς σχολής ) και στα Μαθηματικά ασκήσεις που λύνουν 10 μαθηματικοί πανελληνίως ( κυκλοφορεί – ήδη – αστικός μύθος ότι το Β3 το έλυσε ένας από το Αγρίνιο και μετά μοιράστηκε πανελληνίως ) το να συζητάμε εάν οι υποψίες που έχουμε εάν ορισμένα θέματα είναι εντός ή εκτός ύλης είναι …. δυστυχώς … ελιτίστικη συζήτηση.

Σαφέστατα είναι – κατά δήλωση τους – εκτός ύλης ( όπως και η συγκριση με την εκτός ύλης θεωρία Arrhenius ) αλλά όλοι τα διδάσκουμε μιάς που ξέρουμε πως παίζεται το παιχνίδι.

Του χρόνου θα κάνω και ασκήσεις με Η2SO4 … και ασκήσεις με H2S …

Λυπάμαι , αλλά με τη υπάρχουσα φιλοσοφία θεμάτων ΔΕΝ γίνεται να τα αγνοήσω.

YG ….. ανυπομονώ να δω εάν τα «λαγωνικά» που φαντάζομαι ότι έχει ΚΑΙ η ΕΕΧ θα βρούνε σε ποιό άλλο βοήθημα εκτός του Σαλτερή υπάρχει σαφεστατα διατυπωμένο πινακάκι με τις διαφορές των θεωριών Arrhenius και Bronsted/Lowry KAI εάν αυτό δεν είναι έμμεσο ( ή άμεσο ) πατρονάρισμα ενός βοηθήματος συγγραφέα ενός συγκεκριμένου εκδοτικού οίκου

Απάντηση από τον/την ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΑΝΤΩΝΗΣ στις 29 Μάιος 2013 στις 22:07
Για ανα απαντήσει κάποιος ( με αιτιολόγηση ή μήπως δεν χρειζόταν) στο Δ4;(Α) το οποίο έπινε 2 μόρια έπρεπε να ασχοληθεί μισή ώρα. Για να απαντ΄σει κάποιος στο β2 ( 7 μορια ) χρειαζόταν 2 λεπτα.

Η θεωρία αρρένιους ανήκει στην ιστορία της χημείας.

Ο χαιρέκεκος Μαυρ. ακόμα να το καταλάβει.

ÎÎ±ÏÎ±Î³ÏÎ±ÏÎ®1.PNG Απάντηση από τον/την Δημήτρης Δημαγκίκας στις 29 Μάιος 2013 στις 22:09
Το να προσκαλείς κάποιον να συμμετάσχει σε ένα διαγωνισμό με κάποιους συγκεκριμένους όρους, και εσύ τελικά να αποφασίζεις την ώρα του διαγωνισμού να αλλάξεις αυτούς τους όρους είναι αντιδεοντολογικό, θα έλεγα ακόμη και ανήθικο.

Πέρσι, χωρίς καμία προειδοποίηση, αποφάσισαν ότι θέλουν και ατόφια κομμάτια της θεωρίας. Φέτος τα παιδιά που μπήκαν στη διαδικασία να αποστηθίσουν ολόκληρο το βιβλίο είδαν ότι τους ζητούσαν να γράψουν κάτι ακόμη πιο προχωρημένο ( θεωρία Arrhenious, που το ίδιο το σχολικό βιβλίο αναφέρει ότι είχε μελετηθεί στην Α λυκείου ).

Για το Δ3 δεν έχω να πω κάτι, ήταν ένα πάρα πολύ απλό υποερώτημα, υπό την προυπόθεση ότι σου το είχαν ήδη πει στο σχολείο ή στο φροντιστήριο. Εμείς, οι καθηγητές όταν για πρώτη φορά συναντήσαμε ένα τέτοιο ερώτημα, μήπως χρειάστηκε να αφιερώσουμε περισσότερα από 15 λεπτά για να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα ;

Αποφασίστε επιτέλους για το ποιοι είναι οι όροι του παιχνιδιού, οι οποίοι φέτος καταστρατηγήθηκαν.

Υπό ποιους όρους εμείς θα προετοιμάσουμε τους μαθητές μας για τις επόμενες εξετάσεις ;

Αν ο σκοπός που γίνονται όλα αυτά είναι να τρομάξουν οι μαθητές για να ακολουθήσουν τεχνική εκπαίδευση, επειδή κοστίζει η ανώτερη εκπαίδευση, κανένα πρόβλημα, αλλά να το γνωρίζουμε όλοι.

Παιδιά είναι και τα παιδιά είναι ανώτερα από διαγωνισμούς, εξετάσεις, κόστη και πολιτικές.

ÎÎ±ÏÎ±Î³ÏÎ±ÏÎ® Απάντηση από τον/την ΧΡΗΣΤΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ στις 29 Μάιος 2013 στις 22:15
Αντώνη θυμίσου λίγο τα σχόλια εδώ Εμείς τα γκαντεμιάσαμε τα μπλε και τους πίνακες….

Αντώνης Μπαλτζόπουλος είπε:

…. Συνάδελφοι, όταν στην Φυσική πέφτουν βαζελίνες ( είμαι την παλιάς σχολής )

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 29 Μάιος 2013 στις 22:27
…. ναι Χρήστο , 14 χρόνια κατευθύνσεις και δεν ξέρουμε που σταματάει το εντός ύλης και που αρχίζει το εκτός. Το κακό είναι ότι οι θεματοδότες δεν έχουν την διάθεση να πρωτοτυπίσουν εντός ύλης, με τα γνωστά επακόλουθα ( που τα έχεις βιώσει καλυτερα ως Φυσικός ).

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 29 Μάιος 2013 στις 22:28
Δημήτρης Δημαγκίκας είπε:

Το να προσκαλείς κάποιον να συμμετάσχει σε ένα διαγωνισμό με κάποιους συγκεκριμένους όρους, και εσύ τελικά να αποφασίζεις την ώρα του διαγωνισμού να αλλάξεις αυτούς τους όρους είναι αντιδεοντολογικό, θα έλεγα ακόμη και ανήθικο.

Παιδιά είναι και τα παιδιά είναι ανώτερα από διαγωνισμούς, εξετάσεις, κόστη και πολιτικές.

+οο

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 22:38
Κάτι ακόμα που μου ξέφυγε.

Στο Β1 δ αναφέρει:

Το στοιχείο που έχει ημισυμπληρωμένη την 4p υποστιβάδα, ανήκει στη 15η ομάδα.

Δεν πρέπει να αναφέρει ότι βρίσκεται στη θεμελιώδη κατάσταση;

Απάντηση από τον/την Ηλιας Τσαφογιαννος στις 29 Μάιος 2013 στις 22:51

Λιγα σχολια και απο μενα. Συμφωνω πως τα θεματα ηταν πολλα και καποια σημεια απαιτουσαν «αλματα» στη σκεψη των μαθητων. Απο ποιο σημειο της υλης πρεπει να γνωριζει ο μαθητης πιο οξυ αντιδρα πρωτο; Δεν κανει εντυπωση οτι ο θεματοδοτης (ιδιος για 4ο χρονο;) επανελαβε ιδια οξεα( αληθεια δεν υπαρχουν βασεις , αμινες κλπ) και σε γενικες γραμμες τις ιδιες σκεψεις που κουβαλα απο διαγωνισμο σε διαγωνισμο;

Και ξαφνικα, μολις μπηκε σε βιβλιο η ασκηση με ισχυρο οξυ-ασθενες οξυ και ΝαΟΗ(σε ογκομετρηση), τσουκ εσκασε και στις εξετασεις!!

Τυχαιο; Mπορει…..

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 23:06
Μαθητής μου είπε πως χαρακτήρισε την πρόταση Β1δ λανθασμένη.

Δικαιολόγησε πως η πρόταση ισχύει μόνο αν το στοιχείο βρίσκεται στη θεμελιώδη κατάσταση, ενώ αν βρίσκεται σε διεγερμένη μπορεί και να μήν ανήκει στη 15η ομάδα.

Τι μονάδες θα πάρει;

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 29 Μάιος 2013 στις 23:10
….ο διορθωτής θα σταματήσει να βαθμολογεί όταν θα φτάσει εκεί …. θα το συζητήσει με τους υπόλοιπους στο ΕΚ … θα συμφωνήσουν να δεχθούν την απάντηση Λ ώς ορθή μόνο όταν έχει αυτή την δικαιολόγηση ( έτσι ώστε και ο 2ος να βαθμολογήσει με τον ίδιο τρόπο ) και ο μαθητής θα πάρει κανονικά τις μονάδες που αντιστοιχούν στο ερώτημα και στην δικαιολόγηση της απάντησης.

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 29 Μάιος 2013 στις 23:14
Για το θεμα με τα ημισυμπληρωμενα d τροχιακά θεωρώ οτι στην σελ 22 περιγραφει την «ιδιομορφια» Cr και Cu.. Παλιοτερα τα στοχεια του τομεα d ηταν εκτος υλης.

Εκεινο που με προβληματιζει ειναι οτι τα τελευταια χρόνια η επιτροπη (βλ Μαυρ.) θέλει να κάνει την Χημεία σαν την Βιολογία, δηλαδή να ξέρεις όλο το βιβλίο απ΄εξω! (οπως παλια με τις δεσμες που μαθαιναμε και τις φυσικες ιδιοτητες των οργανικων ενωσεων..)

π.χ Ειναι τοσο σημαντικος ο ορισμός της Εi,2 με τις λεπτομέρειες περί ατμών Mg και μετακίνηση 1 e (1 μοναδα!) ?

Το μεσημέρι παρακολούθησα τις απαντήσεις που έδωσε στην ΝΕΤ η κ. Σιδέρη (εκπροσωπος της ΕΕΧ).

Μου εκανε εντυπωση οτι εγραφε τις αντιδράσεις με τον ακόλουθο πχ τρόπο:

CH3COOH + NaOH -> CH3COO- + Na+ + H2O (με ιοντα δηλαδή, χωρις να φαινεται η διασταση)

κι ενω οι πρωτολυτικες αντιδράσεις ΔΕΝ διδάσκονται!

Επίσης δεν σχολίασε κι ουτε εξήγησε γιατι το ΝαΟΗ αντιδρά πρώτα με το ισχυρό οξύ. Δηλαδή έβγαλε λάδι την επιτροπή εξετάσεων..

Να συμπληρώσω οτι σε αρκετες απαντήσεις φρ/ριων ειδα οτι το Δ3 το λύνουν και με τις 2 περιπτώσεις, δηλαδή οτι αντέδρασε πρώτα με το HCl και δεύτερη περίπτωση οτι αντέδρασε πρωτα με το CH3COOH.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 29 Μάιος 2013 στις 23:17
Αυτό είναι το σωστό Αντώνη.

Αλλά αυτό που βλέπω είναι ότι ο μαθητής αυτός είναι πιο ¨ψαγμένος¨ και από εμάς.

Οπότε η πρόταση έτσι όπως είναι διατυπωμένη είναι λανθασμένη και όχι σωστή, αφού δεν ισχύει πάντα.

Αντώνης Μπαλτζόπουλος είπε:

….ο διορθωτής θα σταματήσει να βαθμολογεί όταν θα φτάσει εκεί ….

Απάντηση από τον/την Βιβή Γεωργίου στις 30 Μάιος 2013 στις 0:22
Απορία…. οι αντιδράσεις δύο οξέων που συνυπάρχουν σε διάλυμα με μια ισχυρή βάση γιατί δεγίνονται ταυτόχρονα (με διαφορετική ταχύτητα έστω);

Αν το βλέπαμε σε animation, θα βλέπαμε δηλαδή τα πλεονάζοντα ιόντα υδροξειδίου να περιμένουν πρώτα να αντιδράσουν όλα τα οξώνια που προέρχονται από τη διάσταση του υδροχλωρίου και μετά να αρχίσουν να αντιδρούν με τα μόρια του οξικού οξέος ή τα (λίγα) οξώνια που προέρχονται από το οξικό οξύ; Αν τύχει και συναντηθούν δε θα αντιδράσουν;

Άρα γιατί ένα από τα δύο αντιδρά πρώτα (με όλη του την ποσότητα) και μετά αντιδρά το άλλο;

Μήπως είναι υπεραπλούτευση αυτών που συμβαίνουν στο διάλυμα;

Η διαφορά του ισχυρού από το ασθενές οξύ –κατ’εμέ– έγκειται στο ότι η ποσότητα του ισχυρού οξέος αντιδρά όλη (άσχετα με το πότε αντιδρά σε σχέση με το ασθενές), γιατί η σταθερά ισορροπίας της αντίδρασης

ισχυρό οξύ + συζυγής βάση ασθενούς οξέος –> ασθενές οξύ + συζυγής βάση ισχυρού οξέος

είναι πολύ μεγάλη και η ισορροπία είναι πλήρως μετατοπισμένη προς τα δεξιά.

Δε συμβαίνει όμως αυτό με το ασθενές οξύ γιατί η σταθερά ισορροπίας της αντίδρασης

ασθενές οξύ + συζυγής βάση ισχυρού οξέος –> συζυγής βάση ασθενούς οξέος + ισχυρό οξύ

είναι πολύ μικρή και η αντίδραση είναι πλήρως μετατοπισμένη προς τα αριστερά.

Οπότε για μένα το ζητούμενο είναι να δικαιολογήσει ο μαθητής γιατί θα αντδράσει όλη η ποσότητα του ισχυρού οξέος και όχι του ασθενούς. Δύο απαντήσεις δίνω : η μία που αναφέρθηκε πριν από κάποιο συνάδελφο υποθέτοντας ότι αντιδρούν x και y mol από το καθένα και βρίσκοντας ότι το ισχυρό αντιδρά όλο (ολόσωστη, μεγαλύτερη σε έκταση), και η δεύτερη είναι η εις άτοπον απαγωγή: αφού δεν μπορεί να περισσέψει το ισχυρό οξύ (γιατί θα αντιδράσει περαιτέρω) θα περισσέψει το ασθενές (μικρότερη σε έκταση).

Την απάντηση ότι «θα αντιδράσει πρώτα το ισχυρό» (σκέτη, χωρίς περαιτέρω δικαιολόγηση) δεν τη θεωρώ επιστημονικά τεκμηριωμένη.

ΥΓ. Αυτή τη συζήτηση την κάναμε με τους μαθητές μου όταν κάναμε το 3ο κεφάλαιο και η δικαιολόγηση που τους έδωσα ήταν η παραπάνω. Αν τη χρησιμοποίησαν ή όχι, είναι άλλο θέμα…

Υπάρχει πάντα και η σύγκριση με βοηθήματα που θεωρούνται «αυθεντίες».

1093887481-2 Απάντηση από τον/την Ηλιας Τσαφογιαννος στις 30 Μάιος 2013 στις 0:44
1) Ένα διάλυμα (Δ) περιέχει HCl 0,1Μ και μονοπρωτικό οξύ ΗΑ 0,1Μ (Κa=10-5).
(α) Ποιο είναι το pH του διαλύματος Δ και ο βαθμός ιοντισμού του ΗΑ;
(β) Σε 1L του Δ προσθέτουμε 0,15 mol KOH, χωρίς μεταβολή όγκου, οπότε
προκύπτει διάλυμα Δ1. Ποιο είναι το pH του διαλύματος Δ1;

2) Γ. Το καθαρό νερό στους 80°C είναι όξινο.

Ειναι τα ιδια ΑΚΡΙΒΩΣ θεματα απο το διαγωνισμο χημειας του 2010. Ιδιος θεματοδοτης;

Απάντηση από τον/την δάσκαλος άγγελος στις 30 Μάιος 2013 στις 1:13
Δηλαδή για να καταλάβω, απο του χρόνου θεωρείτε πλέον γνωστό ότι αν προσθέσουμε βάση σε διάλυμα που περιέχει ισχυρό και ασθενές οξύ εξουδετερώνεται πρώτα το ισχυρό και μετά το ασθενές, αν είναι και τα 2 ασθενή δεν γνωρίζουμε κ.ο.κ.. Κάποιο βιβλίο που να το αναφέρει αυτό δεν μας έχει πεί κανείς ακόμα. Απλά αφού το λέει το διαδύκτιο έτσι θά ναι. Ούτε μια σοβαρή αιτιολόγηση δεν έχει ειπωθεί! Μια χαρά. Του χρονου να μάθουμε και τίποτα καινούριο να μπεί και αυτό στην ύλη κι ας έχουμε το ίδιο σχολικό βιβλίο εδώ και πολλά χρόνια!!!

Απάντηση από τον/την ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ στις 30 Μάιος 2013 στις 1:25
Συναδελφε και γω την ιδια απορια εχω…που ακριβως αναφερεται οτι πρωτα αντιδρα το ισχυρο ειτε σε θεωρια ειτε σε ασκηση μιλωντας βεβαια παντα για την σχολικη υλη?..θα απαντησει κανεις?,,,

Απάντηση από τον/την Βιβή Γεωργίου στις 30 Μάιος 2013 στις 1:41
1) Τελικά… ψάξε ψάξε, όλα τα θέματα όλο και κάπου βρίσκονται!

Ηλιας Τσαφογιαννος είπε:

1) Ένα διάλυμα (Δ) περιέχει HCl 0,1Μ και μονοπρωτικό οξύ ΗΑ 0,1Μ (Κa=10-5).
(α) Ποιο είναι το pH του διαλύματος Δ και ο βαθμός ιοντισμού του ΗΑ;
(β) Σε 1L του Δ προσθέτουμε 0,15 mol KOH, χωρίς μεταβολή όγκου, οπότε
προκύπτει διάλυμα Δ1. Ποιο είναι το pH του διαλύματος Δ1;

2) Γ. Το καθαρό νερό στους 80°C είναι όξινο.

Ειναι τα ιδια ΑΚΡΙΒΩΣ θεματα απο το διαγωνισμο χημειας του 2010. Ιδιος θεματοδοτης;
2) Πουθενά δεν αναφέρεται. Όπως δεν αναγράφονται και όλες οι εξισώσεις οξείδωσης των οργανικών ενώσεων. Οι μαθητές γνωρίζουν πώς βγαίνουν οι συντελεστές σε μια οξειδοαναγωγική αντίδραση και το εφαρμόζουν στην όποια αντίδραση θα τους ζητηθεί.

Τι συμβαίνει στη μερική εξουδετερωση δεν μπορούσε να το ξέρει ένας μαθητής απο τη θεωρία του σχολικού βιβλίου. Όμως ήξερε ότι θα γίνουν δυο αντιδράσεις και με δοκιμή των προϊόντων θα έβρισκε τι τελικά περισσεύει. Σίγουρα έπρεπε να έχει ξαναδουλέψει παρόμοιο θέμα για να μην πελαγωσει. Και για να δουλέψει ένας καθηγητής τέτοια θέματα μέσα στη χρονιά ή στις επαναλήψεις έπρεπε να έχει και το κατάλληλο δυναμικό μαθητών…

(Αν και τα περισσότερα παιδιά έχουν μάθει το ποιηματάκι «πρώτα το ισχυρό». Αν τους ρωτήσεις γιατί, σου λένε «έτσι μας είπαν»… πράγμα με το οποίο διαφωνώ όπως είπα παραπάνω.)

ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ είπε:

Συναδελφε και γω την ιδια απορια εχω…που ακριβως αναφερεται οτι πρωτα αντιδρα το ισχυρο ειτε σε θεωρια ειτε σε ασκηση μιλωντας βεβαια παντα για την σχολικη υλη?..θα απαντησει κανεις?,,,

Απάντηση από τον/την ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ στις 30 Μάιος 2013 στις 1:51
καποια ασκηση σχτικη εστω?…γιατι οι οξειδωσεις υπαρχουν….με τη λογικη βεβαια οτι ολα μπορεις να τα σκεφτεις και να τα επεκτεινεις τοτε πρεπει οι καθηγητες να κανουν τα παντα και στην πραγματικοτητα να παραγουν πολλαπλασια υλη απο τη σχολικη χωρις βεβαια να ειναι ορατο που ειναι το οριο…ισως ο ουρανος…η παλι να τα αφηνουμε στην τυχη …κατι δεν μου αρεσει εδω

52eda7bce533a67afd16dc3ddd07e1aa Απάντηση από τον/την Γκενές Δημήτρης στις 30 Μάιος 2013 στις 1:59
Καλησπέρα να γράψω κι εγώ τη γνώμη μου επί αυτού του «πρώτα;»

Η αλήθεια είναι ότι ίσως απαιτείται μια αναλυτική ερμηνεία

που ασφαλώς την γνωρίζετε

Η Εξουδετέρωση είναι μια ιοντική αντίδραση των υδροξυλιοανιόντων με τα οξώνια

Ασφαλώς σε διάλυμα ισχυρού και αθενούς οξέος , το ισχυρό βρίσκεται σε πλήρη ιοντισμό και σχεδόν όλα τα οξώνια του διαλύματος προέρχονται από αυτό

….Άρα ναι αρχικά το ασθενές βρίσκεται σε μοριακή ένυδρη μορφή και δεν αντιδρά…ο ιοντισμός του προχωρά ενώ συνεχίζεται η προσθήκη βάσης (υδοξυλίων)//

Όλα αυτά είναι όμως άνευ σημασίας διότι τα οξώνια δεν φέρουν ετικέτα προέλευσης και η ισορροπία αποκαθίσταται με βάση την συγκέντρωση των ιόντων συνολικά και χωρίς πιστοποιητικά ιθαγένειας -κι ας μην έχει ψηφιστεί αντιρατσιστικό νομοσχέδιο για τα μεν ή τα δε.

Και οι μαθητές της Γ πέρασαν από την Β και θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι οι ισορροπίες ( όπως μόριο οξέος -ιόντα οξέος ) είναι δυναμικές και τα φαινόμενα περιγράφουν μόνο αποτελέσματα του πήγαινε -έλα…

Νομίζω πως κάνουμε κουβέντα για την κουβέντα…

Όπως και η ανάλογη ερώτηση «ποιο αντέδρασε πρώτο στις (εξισώσεις που περιγράφουν τις ) επιδράσεις κοινού ιόντος»; Είναι απλά μια λάθος ερώτηση.

Απάντηση από τον/την ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ στις 30 Μάιος 2013 στις 2:07
συναδελφε το ερωτημα που εγω θετω ειναι αν ολα αυτα ειναι συμβατα με τη σχολικη υλη

52eda7bce533a67afd16dc3ddd07e1aa Απάντηση από τον/την Γκενές Δημήτρης στις 30 Μάιος 2013 στις 2:25
Συνάδελφε

Δεν ξέρω αν είναι συμβατά με τη σχολική ύλη

Τον καιρό που δίδασκα περίμενα κάποια ερώτηση μαθητή για να αφιερώσω 20 λεπτά να ξεκαθαρίσω ότι ο τρόπος γραφής των αντιδράσεων δεν περιγράφει το ακριβές φαινόμενο αλλά μας επιτρέπει να υπολογίζουμε το τελικό αποτέλεσμα…

Σχετικά με αυτό που ρώταγε το θέμα είχα ένα σοκαριστικό ερώτημα για να τους μείνει…Αν το ισχυρό ΗΑ και το ασθενές ΗΒ συνυπάρχουν και ρίξω μέσα ένα υδροξύλιο με ποιο οξώνιο θα αντιδράσει; Αφού άφηνα να δοθούν μια δυο απαντήσεις τους έλεγα :Αν ήμουν Θεός και μπορούσα να το ελέγξω θα έβαζα να αντιδράσει με ένα από τα λίγα Υδροξύλια που μόλις εκείνη τη στιγμή προέρχονται από τον ιοντισμό του νερού …έτσι για να σας εκνευρίσω με την πιο απίθανη περίπτωση…

Σε πόσους έμενε κάτι ; Σε λίγους εκείνους που δούλευαν ( και στο σχολείο και στο φροντιστήριο ) και αφού ξεπέρναγαν την δυσκολία των μεθόδων και των υπολογισμών άρχιζαν να μην δουλεύουν μηχανικά…Ε μάλλον σε αυτούς απευθύνονται θέματα σαν τα φετινά, τόσο πολλά σε τόσο λίγο χρόνο.

Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 30 Μάιος 2013 στις 2:31
Συμφωνώ απόλυτα με τα δύο σχόλια του Δημήτρη Γκενέ.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 30 Μάιος 2013 στις 7:53
Σε ένα διάλυμα HCL 0.1M – HA 0.1M ( με Κ=10^-5 ) όπου τα τα Η3Ο+ που υπάρχουν στο διάλυμα είναι

α) 0,1 Μ από το ΗCL

b) πολύ λιγότερα από 10^-3 ( λόγω της ΕΚΙ ) από το ΗΑ

Γ) απειροελάχιστα από τον αυτοιοντισμό του νερού

… το να δεχθείς ότι το ΗCL εξουδετερώνεται πρώτο είναι ώς παραδοχή πιο ισχυρή από κάθε προσέγγιση που κάνουμε στο C-x του παρονομαστή της Κ ή στον α ( εκτίμηση μου )

Στην περίπτωση που είχαμε διάλυμα HCL 0.0001M – HA 0.1M ( με Κ=10^-5 ) το ορθότερο θα ήταν να πάρω x και y … αν και έχω πεισθεί απόλυτα ότι εάν εξαντλήσεις όλες τις αντιδράσεις και όλες τις περίσσειες το αποτέλεσμα θα είναι ίδιο

….όποια σειρά και να πάρεις

….όποια ποσότητα και εάν αποφασίσεις να διαθέσεις

… σε όποιο οξύ θες.
Γκενές Δημήτρης είπε:

να ξεκαθαρίσω ότι ο τρόπος γραφής των αντιδράσεων δεν περιγράφει το ακριβές φαινόμενο αλλά μας επιτρέπει να υπολογίζουμε το τελικό αποτέλεσμα…

Πολύ μεγάλη κουβέντα …
Απάντηση από τον/την Antonis Koufou στις 30 Μάιος 2013 στις 8:41
Καλημέρα και από εμένα. Τα ζητήματα που αναφέρετε απαιτούν προβληματισμό, με λίγη όμως καθαρή σκέψη από μέρους μας όλοι γνωρίζουμε 1. γιατί μπήκαν τέτοια θέματα, 2. γιατί απάντησε με τέτοιο

δελτίο τύπου η ΕΕΧ και 3. πως θα κινούνται πιθανότατα τα θέματα σε ύφος στα επόμενα χρόνια.

Το σύστημα εξαντλείται στα βασικά του θέματα μετά από κάποια χρόνια και τη συγκεκριμένη μορφή/διάταξη ύλης και η δυσκολία ή η πρωτοτυπία ήταν προδιαγεγραμμένη εδώ και μήνες θα έλεγα για όποιον

αντιλαμβανόταν τα τεκταινόμενα στο χώρο της Χημείας στη σχολική εκπαίδευση. Πολλοί δεν είμαστε προφήτες αλλά ακούσαμε διάφορα…

Φυσικά και μπορούμε να διδάξουμε μαθητές να λύνουν κάθε δύσκολη περίπτωση στοιχειομετρίας τύπου Δ3 και παραπάνω, εντός ή εκτός σχολικού βιβλίου. Ας δοθεί όμως μία κατεύθυνση επίσημα να γίνεται πανελλαδικά και με ίσους όρους η προετοιμασία των μαθητών γιατί κάποιοι δεν το διδάχθηκαν σίγουρα και μειονεκτούν. Αυτή η διάσταση με το σχολικο βιβλίο μήπως οφείλεται στη διάσταση απόψεων μεταξύ επιτροπής θεματοδοσίας και υπευθύνων για τη Χημεία στο Υπ.Π.;

Το θέμα Δ4 πάντως ήταν μία ευχάριστη έκπληξη σε σχέση με το παρελθόν και πρωτοτύπησε κάπως, όπως ίσως και το γενικό ύφος των θεμάτων, οφείλω να το παραδεχθώ. Αλλά εμείς δε δίνουμε εξετάσεις βέβαια και κάθε χρόνο αναζητάμε το πρωτότυπο με την έννοα του ενδιαφέροντος.

Κλείνοντας να αναφέρω ότι σέβομαι την προσπάθεια των θεματοδοτών για πρωτοτυπία, αρκεί να μην είχε δόλο τύπου «ελάτε εκεί που θα σας πω και πάρτε αυτό το βοήθημα, εγώ τα βάζω». Άλλωστε όπως ξέρουμε «πουθενά» δε χτίστηκαν φέτος ψεύτικα όνειρα για τους μαθητές……. και η εγκύκλιος διεξαγωγής εφιστά την προσοχή όπως πάντα σε όλους τους εμπλεκόμενους για τη «διαφύλαξη του κύρους των εξετάσεων». Από χαμηλά καλά πήγε το κύρος, στα ψηλά ;;;;

ΥΓ1. Απορίας άξιο πως κάποιοι σε φροντιστήρια έδωσαν σαν απάντηση στη δημοσιότητα ότι το καθαρό νερό στους 80 βαθμούς Κελσίου είναι λέει όξινο αφού έχει pH<7!!!! Μία γρήγορη αναζήτηση θα σας πείσει για το αληθές αν δεν έχουν αποσύρει αυτές τις λάθος λύσεις.

ΥΓ2. Γιατί τέτοια τεράστια γραμματοσειρά στις λύσεις της ΕΕΧ; Από την παρουσίασή τους στο Powerpoint που παρουσιάστηκαν οι λύσεις στο Υπ. έγινε το copy-paste;

1093887481-2 Απάντηση από τον/την Ηλιας Τσαφογιαννος στις 30 Μάιος 2013 στις 9:46
Δευτέρα, 23-05-2011
Τα θέματα των Πανελληνίων Εξετάσεων 2011 στο μάθημα «Χημεία» θετικής κατεύθυνσης του ημερήσιου Γενικού Λυκείου βρίσκονται εντός των ορίων της διδακτέας ύλης.

Χαρακτηρίζονται από σαφήνεια ως προς τη διατύπωση τους, έχουν αρκετά μεγάλο εύρος και απαιτούν καλή γνώση των εννοιών της Χημείας που περιλαμβάνει η ύλη της Γ΄ Λυκείου.

Τα θέματα παρουσιάζουν διαβαθμισμένη δυσκολία και δίνουν τη δυνατότητα σε όλους τους προετοιμασμένους μαθητές να ασχοληθούν με το μεγαλύτερο μέρος των ερωτημάτων και στους πολύ καλά προετοιμασμένους να διακριθούν, εντός του διαθέσιμου χρόνου.
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 2012

Τα θέματα των γενικών εξετάσεων στο μάθημα «ΧΗΜΕΙΑ» Θετικής Κατεύθυνσης χαρακτηρίζονται από σαφήνεια ως προς τη διατύπωσή τους και επιστημονική ορθότητα. Ήταν εντός των ορίων της εξεταστέας ύλης και κάλυπταν σχεδόν όλο το εύρος της.

Τέλος ήταν κλιμακούμενης δυσκολίας με σχετικά υψηλή διακριτική ικανότητα.
2013

Τα θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων 2013 στο μάθημα

«Χημεία» είναι διατυπωμένα με ακρίβεια και σαφήνεια,

κλιμακούμενης δυσκολίας και με σημαντική διακριτική ικανότητα.

Τα θέματα καλύπτουν μεγάλο μέρος της εξεταστέας ύλης, είναι

σωστά διαβαθμισμένα και προαπαιτούν την κατανόηση των εννοιών

από τους μαθητές.

Απαιτούν καλή γνώση της θεωρίας και κριτική σκέψη του μαθητή.

Εκτιμούμε ότι τα θέματα κινούνται στη σωστή κατεύθυνση για την

επιλογή των μαθητών που είναι αρτιότερα προετοιμασμένοι και

ικανότεροι στην εφαρμογή και αξιοποίηση των γνώσεων που έχουν

αποκτήσεi

Mα καλα, δεν βρηκε η ΕΕΧ ουτε ενα ψεγαδι στα θεματα των τριων (!) τελευταιων ετων; Oι Μαθηματικοι, οι Φιλολογοι, οι Φυσικοι κατι ειχαν να πουν. Εμεις τιποτα; Oλα τελεια; Ο προβληματισμος των συναδελφων (σχολια) μαλλον κατι αλλο δειχνει…….

Απάντηση από τον/την palantzas athanasios στις 30 Μάιος 2013 στις 10:38

Λοιπον συναδελφοι ας μην κρυβομαστε αλλο.Ειναι φανερο οτι ο BLACK εχει τους κολλητους του παντου αρα και στην ΕΕΧ.Θεωρει οτι μονο αυτος ξερει χημεια.Ειναι τοσο πρωτοτυπος δε ωστε να βαζει τις ιδιες ασκησεις εδω και 30 χρονια.Σταματηστε τον διοτι ειναι επικινδυνος.Φωναξτε συναδελφοι χημικοι.
Ηλιας Τσαφογιαννος είπε:

Απάντηση από τον/την palantzas athanasios στις 30 Μάιος 2013 στις 10:48
ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2009

Υδατικό διάλυμα Δ1 περιέχει ΝΗ3 συγκέντρωσης 0,1Μ.

α) 100mL του Δ1 αραιώνονται με x L νερού και προκύπτει διάλυμα Δ2. Το pH του Δ2μεταβλήθηκε κατά 1 μονάδα σε σχέση με το pH του Δ1. Να υπολογίσετε τον όγκο x του νερού που προστέθηκε.

β) Σε 100mL του Δ1 προστίθενται 0,4g στερεού ΝaOH, χωρίς να μεταβάλλεται ο όγκος του διαλύματος, και το διάλυμα που προκύπτει αραιώνεται μέχρι τελικού όγκου 1L (διάλυμα Δ3).Να υπολογίσετε:

i) Το βαθμό ιοντισμού της ΝΗ3 στο Δ3.

ii) Το pH του Δ3.

γ) Στο διάλυμα Δ3 προστίθενται 0,02moℓ HCℓ χωρίς να μεταβάλλεται ο όγκος του διαλύματος και προκύπτει διάλυμα Δ4. Να υπολογίσετε το pH του Δ4.

Όλα τα διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία 25oC.

Οταν το 2009 ειχαμε στο γ ερωτημα αυτο που ειχαμε χθες (2 βασεις -1 οξυ) κανεις δε βγηκε να επισημανει αυτο που ερχοταν.Δηλαδη η ποσοτητα του οξεος να μη φθανει και για τις 2 βασεις.

Τοτε μας βολευε να το προσπερασουμε αφου εξουδετερωνονταν πληρως οι ποσοτητες.

Ηλιας Τσαφογιαννος είπε:

Απάντηση από τον/την Μιχάλης Καινουργιάκης στις 30 Μάιος 2013 στις 11:22
Κατά την γνώμη μου η κριτική επί των θεμάτων θα πρέπει να στηρίζεται σε στοιχεία και να μην είναι ούτε αφορισμός ούτε λιβανιστήρι. Οι δικές μου παρατηρήσεις είναι:

1. Στο θέμα Α4 καμμία απάντηση δεν είναι σωστή. Η ενέργεια ιοντισμού είναι φυσικό μέγεθος και δεν περιγράφεται με χημική εξίσωση. Η δ. επιλογή περιγράφει ΤΟΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΙΟΝΤΙΣΜΟ του Mg. Θα μου πείτε λεπτομέρεια. Ναι, αλλά αν έχουμε αρχικά στερεό ή αέριο Mg, που ζητάμε να το ξέρει ο μαθητής, δεν είναι λεπτομέρεια; (Η ακρίβεια και η σαφήνεια μας μάρανε βλ. ανακοίνωση ΕΕΧ)

2. Ο συμβολισμός των οργανικών ουσιών με παρενθέσεις παραπέμπει στις εποχές που η τυπογραφία ήταν δύσκολο πράγμα. Σήμερα, στην εποχή των ΗΥ είναι τουλάχιστον αναχρονισμός (αν γίνεται από συνήθεια) ή κουτοπονηριά αν γίνεται επίτηδες, εκτός και αν οι εισηγητές των θεμάτων (και οι συνάδελφοι της ΕΕΧ) κάνουν μάθημα στον πίνακα χρησιμοποιώντας αυτό το συμβολισμό! (Ίσως, αν τον χρησιμοποιούν, να προετοιμάζουν αρτιότερα τους μαθητές τους και να τους καθιστούν ικανότερους στην εφαρμογή και αξιοποίηση των γνώσεων που έχουν αποκτήσει, βλ. ανακοίνωση ΕΕΧ)

3. Το ερώτημα με τις διαφορές σχετικά ανόμοιων πραγμάτων (και αναφέρομαι στην διάσταση – ιοντισμό) πάντα είχε μια δόση εξυπνακίστικη και από μέρους αυτού που την έθετε και από μέρους αυτού που την απαντούσε. Στην καθημερινότητα αν μας ρωτούσε κάποιος ποια η διαφορά της καρέκλας από την πολυθρόνα τι θα απαντούσαμε; Επίσης η αντίδραση του NH4+ με H2O λέγεται ιοντισμός;
4. Η συζήτηση για το Δ3 δείχνει γιατί δεν έπρεπε να μπει ως θέμα. Δυστυχώς ούτε εμείς δεν ξέρουμε να εξηγήσουμε κάποια πράγματα πόσο μάλλον τα παιδιά. Η αυστηρή (στα πλάισια της στοιχειώδους γενικής Χημείας) εξήγηση για την ποσοτική αντίδραση του HCl είναι η εξής: Στο διάλυμα συμβαίνουν ιοντικές αντιδράσεις, οι οποίες είναι ταχύτατες. Επομένως, η τελική κατάσταση είναι θερμοδυναμικώς και όχι κινητικώς ελεγχόμενη. Αυτό σημαίνει ότι ο βαθμός προόδου κάθε αντίδρασης εξαρτάται από την σταθερά ισορροπίας της. Η αντίδραση H3O+ + OH- -> 2H2O έχει σταθερά 10^14 ενώ η CH3COOH + OH- -> CH3COO- + H2O έχει σταθερά 10^9 δηλαδή 100000 φορές μικρότερη. Με βάση αυτό και οι δύο αντιδράσεις είναι ποσοτικές (πολύ μεγάλες σταθερές) αλλά βαθμός προόδου της πρώτης είναι πολύ μεγαλύτερος από αυτόν της δεύτερης (~100000 φορές με ίδιες αρχικές συγκεντρώσεις). Έτσι μπορούμε να θεωρήσουμε ότι το HCl αντιδρά ποσοτικά με το NaOH πριν αυτό ξεκινήσει να αντιδρά μα CH3COOH. Περιμένουμε αυτή την απάντηση από τους μαθητές για αιτιολόγηση; Αν οχι καλό θα είναι να αφήσουμε τις αιτιολογήσεις κατά μέρος και να κοιταχτούμε πρώτα στον καθρέφτη και μετά μεταξύ μας.

Απάντηση από τον/την ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ στις 30 Μάιος 2013 στις 12:15
μπραβο συναδελφε!!!!!!!!!!!!

ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑΚΗΣ είπε:

Κατά την γνώμη μου η κριτική επί των θεμάτων θα πρέπει να στηρίζεται σε στοιχεία και να μην είναι ούτε αφορισμός ούτε λιβανιστήρι. Οι δικές μου παρατηρήσεις είναι:

Απάντηση από τον/την ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ στις 30 Μάιος 2013 στις 12:28
το δ3 απευθυνονταν σε οσους τυχερους ειχαν εσας καθηγητη η σε οσους χωρις απολυτως κανενα προβληματισμο δεχονταν οτι αντιδρα πρωτα ολο το ισχυριο(ορα εεχ) και ας μην καταλαβαιναν τιποτα(εγραψαν πολλοι μαθητες ετσι) η σε οσους ειχαν εσωτερικη πληροφορηση και ο νοων νοειτω..και επειδη πολλα και παραξενα μαζευτηκαν φετος που ο χωρος δεν επιτρεπει να αναφερω σταματαω εδω τη συζητηση και συγγνωμη οσους ενοχλησα….αλλωστε ακομα καποιος να μου υποδιξει απο που μεσα απο το σχολικο βιβλιο θα ξεκιναγε κανεις για να διδαξει το δ3 που σταματαμε τις επεκτασεις και που παιρνουμε υποψιν μας οτι μιλαμε για εξετασεις καταταξης και οχι για τυχερο παιγνιο που αν εχεις το σωστα πληροφορημενο καθηγητη κερδισες αλλιως εχασες

Γκενές Δημήτρης είπε:

Συνάδελφε

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 30 Μάιος 2013 στις 14:37
Αυτός ο Ελευθερίου την είχε την εσωτερική πληροφόρηση από τον Οκτώβριο του 2009 ( απλά δεν ήταν σίγουρος εάν θα είναι 2 ή τρία τα οξέα ….. διαβάστε ΟΛΗ την συζήτηση )

ÎÎ±ÏÎ±Î³ÏÎ±ÏÎ® Απάντηση από τον/την ΧΡΗΣΤΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ στις 30 Μάιος 2013 στις 15:41
Aντώνη τι κάνανε τα λαγωνικά…Το Δ3 ήταν στο σχόλιό τότε

Νομίζω ότι οι εξουδετερώσεις πραγματοποιούνται ταυτόχρονα είτε έχουμε ισχυρό είτε έχουμε ασθενές.Δεν περιμένουν δηλαδή τα H3O τα ΟΗ να «δουν» αν προέρχονται από ισχυρά ή ασθενή οξέα ή βάσεις.Απλά τα Η30 και τα ΟΗ των ισχυρών είναι πολύ περισσότερα από των ασθενών για αυτό λέμε ότι πρώτα θα γίνει η εξουδετέρωση των ισχυρών με τα ισχυρά και ότι περρισέψει πάει με τα ασθενή.Φαντάζομαι….
Οσο για το αν έχουμε μόνο ασθενή όπως η άσκηση δεν νομίζω ότι μπορούμε να ξέρουμε από πριν τι ποσοστό του κάθε οξέος θα μπορούσε ακριβώς να αντιδράσει

Τελικά όπως λέει και ο Μπραμπα Γιάννης :»μόνο πότε θα πεθάνω δεν ξέρω»…..

Eίμαι σίγουρος ότι η επιτροπή είχε διαβάσει τα σχόλιά μας Αντώνη απορώ ακόμη πως τα λαγωνικά δεν το έβγαλαν στο αέρα.

Απάντηση από τον/την δάσκαλος άγγελος στις 30 Μάιος 2013 στις 17:43
Εγώ το έχω διδάξει το θέμα αλλά με 2 ασθενή (βλέπε και άσκηση Π.Μ.Δ.Χ. 2013) οπότε εκέι θεωρείς ότι περισσεύουν και τα 2 οξέα κ.τ.λ. Έτσι το έλυσαν και οι μαθητές μου το Δ3. Σωστά λέτε παραπάνω ότι όπως και να τη λύσεις καταλήγεις στο ίδιο αποτέλασμα οπότε όλα καλά!δεν είναι έτσι γιατί ο μαθητής που θεωρεί αρχικά ότι έχουμε και τα 2 οξέα καταλήγει μέσω της Κα σε εξίσωση 2ου βαθμού που μάλιστα λύνεται με προσσεγγίσεις!!! οπότε χάνει τουλάχιστον 20 λεπτά σε αυτό και κινδυνεύει να παρατήσει και τελείως το θέμα όταν φτάσει στη δευτεροβάθμια. Ο μαθητής που δεν θα το ψάξει και πολύ θα του φανεί ποιο λογικό να αντιδράσει πρωτα το HCl χωρίς να ξέρει γιατί και λύνει την άσκηση χωρίς προβλήματα και σε σύντομο χρόνο. Ενώ ο πρώτος μαθητής κατα τη γνώμη μου ξέρει περισσότερη Χημεία, ο δεύτερος παίρενει τελικά όλες τις μονάδες και εύκολα! Αν ήμουν βαθμολογητής σε μαθητές που κατέληξαν στη δευτεροβάθμια αλλά δεν την έλυσαν θα έβαζα τουλάχιστον 6 στα 8 για να μετριαστεί λίγο η αδικία του ερωτήματος!!! Τα υπόλοιπα θέματα πάντως είναι όπως πρέπει να είναι κάθε χρόνο.ποιοτικά και με πολλή Χημεία.Αν δεν υπήρχε το Δ3 θα τα χαρακτήριζα τα καλύτερα των τελευταίων ετών.

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 30 Μάιος 2013 στις 18:06
Συμφωνώ με τον Αγγελο. Τελικά έχω καταλήξει ότι οταν λέω κάτι σε μαθητες μου πολυ αναλυτικά την «πατανε» οι πιο ψαγμένοι!! Κατι αντιστοιχο ειχα «παθει» με το θεμα απο Χημεια Β Λυκειου σε πανελλαδικες (2001) οταν ελεγε: ο Νομος ταχυτητας για την αντιδραση 2A + B -> 3Γ (ολα αερια) ειναι u=k[A]^2[B]

Και ρωτουσε αν ειναι απλή ή έχει στάδια. Βεβαια η σωστη απάντηση ειναι οτι ισως εχει σταδια (με άλλο ενδιαμεσο προιον κλπ). Δυο μαθητες μου που ειχαν γραψει αυτο ως σωστη απάντηση χασανε μοναδες!

Τωρα τι οδηγιες θα δωσουν? Λογικα η επιτροπη θεωρει αρκετο οτι όποιος ασχοληθηκε «πρωτα» με το ισχυρο οξυ έπραξε καλώς. Ας δωσουν ομως οδηγιες ωστε να μην «τσεκουρωσουν» και τους υπολοιπους οι οποιοι ειχαν και πιο σωστη χημική λύση..

Permalink Απάντηση από τον/την Διονύσης Μάργαρης στις 30 Μάιος 2013 στις 21:09
Ένα σχόλιο από τον Γιάννη Καρυοφύλλη:

ΑΤΟΠΗΜΑ ΣΤΟ Δ3 ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ!
Όταν σε διάλυμα που περιέχει δύο οξέα, ένα ισχυρό πχ HCl και ένα ασθενές πχ CH3COOH ρίξουμε ισχυρή βάση πχ NaOH εξουδετερώνονται ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ και τα 2 οξέα, τόσο το ισχυρό όσο και το ασθενές σε ποσότητες που λογιστικά ΔΕΝ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΟΝΤΑΙ!
Το ισχυρό οξύ είναι ο «κυρίαρχος» στην εξουδετέρωση αλλά μέχρι εκεί.
Εμείς για να λύσουμε το θέμα Δ3 ΘΕΩΡΟΥΜΕ ότι το ισχυρό οξύ HCl εξουδετερώνεται πλήρως (;) και στη συνέχεια(;) το NaOH εξουδετερώνει μέρος του ασθενούς οξέος CH3COOH!!!
Έπρεπε, λοιπόν, να έδινε η εκφώνηση ότι το ισχυρό οξύ ξοδεύεται ΠΟΣΟΤΙΚΑ (παραδοχή). Το θέμα όπως δόθηκε ΔΕΝ έχει λύση!
Στο σχολικό βιβλίο – καλώς – η περίπτωση αυτή δεν αναφέρεται πουθενά.

52eda7bce533a67afd16dc3ddd07e1aa Απάντηση από τον/την Γκενές Δημήτρης στις 30 Μάιος 2013 στις 21:46
Διονύση διαφωνώ

Δες την απάντησή μου νωρίτερα αλλά και το σχόλιο του Αντώνη.

και επιμένω «τα οξώνια δεν φέρουν ετικέτα προέλευσης »

η ποσότητα του ιοντισμένου ασθενούς είναι η μόνη ποσότητα που μπορεί να ρυθμίστεί με εξωτερική ρύθμιση του pH ( εδώ μέσω των ανιόντων του ΝαΟΗ που προστίθενται)

και ο βαθμός ιοντισμού του νερού βεβαίως.

Permalink Απάντηση από τον/την Διονύσης Μάργαρης στις 30 Μάιος 2013 στις 21:50
Οχι με μένα Δημήτρη!!!!

Απλά μετέφερα σχόλιο φίλου, που δεν μπορούσε να τοποθετηθεί.

Η δική μου άποψη είναι αυτή που δόθηκε σε ανύποπτο χρόνο εδώ:

Με ποιο θα αντιδράσει πρώτα;

Ελπίζω να μην κατηγορηθώ, ότι από τότε ήξερα το θέμα…

52eda7bce533a67afd16dc3ddd07e1aa Απάντηση από τον/την Γκενές Δημήτρης στις 30 Μάιος 2013 στις 21:58
Λάθος η διατύπωσή μου

Συγνώμη

Ήξερα ότι δεν διαφωνώ μαζί σου

Εσύ έχεις τοποθετηθεί και σε άλλες αναρτήσεις σχετικά.

με την άποψη του συναδέλφου κ. Καρυοφύλλη Γιάννη διαφωνώ.

Permalink Απάντηση από τον/την Sissy D στις 30 Μάιος 2013 στις 22:24
Καλησπέρα σας. Χαίρομαι πολύ που πρώτη φορά βλέπω τόσους χημικούς. Είμαι νέα στο site αυτό και γι’αυτό συγχωρέστε μου λάθη που τυχόν να κάνω. Όσον αφορά το επίμαχο υποερώτημα στο θέμα Δ, πιστέυω ότι όσο κι αν διαφωνούμε εμείς, όσο κι αν δίνει ο καθένας μας μια λύση, δυστυχώς, κατά τη γνώμη μου πάντα, δεν έπρεπε να μπει ένα τέτοιο ζήτημα από τη στιγμή που τα παιδιά έπρεπε να σκεφτούν και για το τελευταίο υποερώτημα του θέματος καθως επίσης και για τα 2 «τυπου» διαγραμματα στο θεμα Γ. Απ’ότι παρατηρώ πάντως, κάθε χρόνο η ΚΕΕ βάζει ενα τσικ πιο δυσκολα θεματα στη χημεια…

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 30 Μάιος 2013 στις 22:52
Καλό θα ηταν ο κ. Καρυοφυλλης να γινει πιο συγκεκριμενος για την αποψή του καθώς και στο να αντικρουσει τις απόψεις που εχουν ηδη εκφραστει..

Νομιζω οτι σημερα δοθηκαν οι οδηγιες για την διορθωση της Χημειας. Παρακαλώ θερμά τους συναδελφους που έχουν ενημερωθεί να μας εξηγησουν τι λενε σχετικα με το θεμα Δ3 αλλά και με τα θεματα:

Α5-α (ειναι μονο οι 3 διαφορές λόγω των ορισμών ή δεχονται κι άλλες?) και

Α5-β,

Β1-δ (αν τυχον θεωρησουμε διεγερμενη κατασταση) και

Β2-α (δικαιολογηση οτι στον ΠΠ η 2η περοδος εχει 8 στοιχεια)

Απάντηση από τον/την δάσκαλος άγγελος στις 30 Μάιος 2013 στις 23:07
Συμφωνώ με τι sissy ότι μόνο και μόνο μου όλοι εμείς που ασχολούμαστε χρόνια με το αντικείμενο έχουμε ένσταση ως προς τη λύση το θέμα δεν πρέπει να τεθεί σε μαθητές. Ακόμα κι αν δεχτώ ότι όντως το σωστό είναι ότι αντιδρά πρώτο το HCl ποιός το λέει? Το διαδύκτιο? Είναι σοβαρά πράγματα αυτά? Τελικά τι ύλη εξατάζουμε?Ότι κυκλοφορεί σε βοηθήματα ή στο διαδύκτιο σημαίνει ότι και σωστό??? Επίσης συμφωνώ απόλυτα με τις απόψεις του Δημήτρη και ως προς τη λύση του Δ3.

ÎÎ±ÏÎ±Î³ÏÎ±ÏÎ®1.PNG Απάντηση από τον/την Δημήτρης Δημαγκίκας στις 30 Μάιος 2013 στις 23:17
Να με συγχωρέσετε, αλλά έχω την εντύπωση ότι διεξάγεται μια συζήτηση σε 2 διαφορετικά επίπεδα, που δε συγκοινωνούν μεταξύ τους.

Το ερώτημα που τίθεται, δεν είναι για το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξηγήσουμε εμείς ως καθηγητές το Δ3 στους μαθητές μας, αλλά το πως είναι δυνατόν ένας μαθητής να δώσει από μόνος του απάντηση, κατά τη διάρκεια των πανελληνίων, χωρίς να το έχει πραγματευτεί προηγουμένως. Και πόσο μάλλον για ένα θέμα του οποίου η θεωρητική ερμηνεία, δεν υπάρχει στο σχολικό, δεν αναπτύσσεται σε κανένα φροντιστηριακό βοήθημα και όπως αποκαλύπτεται στη συζήτηση που διεξάγεται αυτή τη στιγμή εδώ, έχουν δοθεί ήδη 3 – 4 διαφορετικές απαντήσεις.

Σε αυτό το ερώτημα μπορεί κάποιος, με το χέρι στην καρδιά, που λένε, να απαντήσει ;

Απο εδώ και πέρα στις πανελλήνιες, επιτρέπεται πλέον, να μεταφέρονται αναπόδεικτα αξιώματα, μόνο και μόνο επειδή, κάποιος μας το είπε στο σχολείο ή στο φροντιστήριο ;

Θα μπορούσα να πω και άλλα, αλλά καλό είναι να μη χαλάσουμε τη ψυχολογία μαθητών, που ήδη έδωσαν ή προετοιμάζονται να δώσουν και παρακολουθούν αυτήν τη συζήτηση.

Και τελευταία ερώτηση : Έχει κρατήσει κανείς τα βοηθήματα Κορέση – Ντάση ( θα παιχτούν πολύ του χρόνου !!! ) Πλάκα κάνω ή μήπως όχι ;

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 30 Μάιος 2013 στις 23:26
δάσκαλος άγγελος είπε:

Ακόμα κι αν δεχτώ ότι όντως το σωστό είναι ότι αντιδρά πρώτο το HCl ποιός το λέει? Το διαδύκτιο? Είναι σοβαρά πράγματα αυτά? Τελικά τι ύλη εξατάζουμε?Ότι κυκλοφορεί σε βοηθήματα ή στο διαδύκτιο σημαίνει ότι και σωστό???
…. και ποιός «δεν το λέει» ?

Συμφωνούμε όλοι ότι καθώς μπαίνουν τα ΟΗ στο διάλυμα δεν ρωτάνε τα Η3Ο+ «ποιανού παιδί είσαι εσύ» ( κυρίως γιατί δεν υπάρχει τρόπος να διαπιστώσουμε την πατρότητα τους ) αλλά ακολουθώντας μια – αδιάφορη στην τελική – μεθοδολογία που απλά θα ήταν πολύ κοντά πιθανότερο σενάριο ( χωρίς να υπάρχει τρόπος επιβεβαίωσης ) θα φτάσουμε στην τελική απάντηση .

Όλα τα σενάρια κατανάλωσης του ΝαοΗ οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα απλά το σενάριο με την εξουδετέρωση του ισχυρού είναι διδακτικά πιο απλό .

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 30 Μάιος 2013 στις 23:28
Συμφωνω οτι το θεμα Δ3 δεν επρεπε να τεθεί σε πανελληνιες εξετασεις. Στο βιβλίο δεν υπαρχει καμμια σχετικη αναφορά, ουτε καν ασκηση με εξουδετερωση πχ 2 οξεων με βαση (εστω και με στοιχειομετρικες ποσοτητες..).

Επίσης οι εξηγησεις με τις αντιδρασεις H3O+ + OH- οι οποιες συμβαινουν στην πραγματικότητα δεν μπορουν να χρησιμοποιηθουν απο τους μαθητες αφου δεν διδασκονται με αυτο τον τροπο την αντιδραση εξ/σης!

Η μονη αναφορα του σχολ. βιβλιου σε πρωτολυτικες αντιδρασεις γινεται στην σελ 120 (εξηγηση της δρασης ενος ΡΔ) αλλά εντελώς ξεκάρφωτα!

Προφανώς η ΕΕΧ δεν ασχολειται με αυτα αλλά αρκειται στο να λιβανίζει την επιτροπή εξετάσεων και τον αυτοκρατορα της, τον Μr Black.

Με τον περιορισμο της Θετικης κατ/σης και με την επιλογη ακραιων θεματων οδηγουν με σιγουρια την Χημεια και τους Χημικους στον αφανσμο..

Permalink Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 31 Μάιος 2013 στις 0:04
…. εάν θέλετε , μπορούμε να συνεχίσουμε την ( χημική ) κουβέντα για την εξουδετέρωση μιγματος οξέων ( ισχυρού – ασθενούς ) μπορούμε να συνεχίσουμε εδώ

Η κουβέντα εδώ μπορεί να εντοπιστεί στο εάν έπρεπε να μπεί ένα τέτοιο θέμα και όχι στην χημεία του ….

( καλά …. μια πρόταση κα΄νω …. δεν είμαι και διαχειριστής ….. μην μπούμε και φυλακή )

fc47f89b149f9409123ebc3e9caaf7bb Απάντηση από τον/την Διονύσης Μάργαρης στις 31 Μάιος 2013 στις 8:06
Καλημέρα συνάδελφοι. Επειδή βλέπω ότι πολύ σας έχει απασχολήσει το Δ3 και πώς θα βαθμολογηθεί, να δώσω μια άμεση «πληροφορία» από βαθμολογητή.

«Η γενική γραμμή είναι πάντα: Οποιαδήποτε λύση επιστημονικά ορθή είναι δεκτή (που είναι και σωστή βέβαια!)

Στο Δ3 η γενική αίσθηση ήταν ότι δεν έπρεπε να τεθεί τέτοιο ερώτημα αφού στο βιβλίο δε γράφει τίποτα σχετικά με μερική εξουδετέρωση ούτε στη θεωρία ούτε σε παραδείγματα ούτε σε άσκηση… Σχετικά με η βαθμολόγηση η αιτιολόγηση για την περίσσεια του οξικού οξέος έπαιρνε τόσο λίγα μόρια που πραγματικά έγινε πολύ κακό για το τίποτα, αφού τα περισσότερα μόρια παίρνει η εύρεση του pH… Η γενική γραμμή είναι ότι, αφού ο μαθητής δε διδάσκεται κάτι τέτοιο στη θεωρία, όπως και να το δικαιολογήσει (είτε ισχυριστεί δηλ. ότι αντιδρά πρώτα ή πλήρως το ισχυρό οξύ είτε γράψει πρώτα την αντίδραση με το ασθενές και μετά την εξουδετέρωση του σχηματιζόμενου άλατος με την περίσσεια του ισχυρού οξέος είτε κάνει διερεύνηση για το ποιο περισσεύει και τελικά καταλήξει με οποιονδήποτε τρόπο στο ένα και μοναδικό αποτέλεσμα της τελικής κατάστασης, δηλ το ρυθμιστικό διάλυμα) θα πάρει τα ίδια μόρια.»

Συνεπώς, ας ηρεμήσουμε να γίνουν και οι βαθμολογήσεις και …τα ξαναλέτε!

1093887481-2 Απάντηση από τον/την Χαρκοπλιάς Κώστας στις 31 Μάιος 2013 στις 9:32
Το μόνο ανησυχητικό για μένα είναι ότι δεν έχουμε πλέον όρια στην ύλη και μάλλον θα πρέπει να αφήσουμε το επιχείρημα ότι δεν είχα καλούς μαθητές φέτος και δε δίδαξα ασκήσεις με Η2S, H2SO4, NaHS, EKI (χωρίς προσέγγιση υπέρ του ισχυρού), ογκόμετρηση διαλύματος HCl-CH3COOH με πρότυπο διάλυμα NaOH, μερική εξουδετέρωση διαλύματος ασθενών οξέων ΗΑ-ΗΒ, ρύθμιση του pH, άσκηση με ιοντισμό του δείκτη κ.λ.π.

Και μου άρεσε τόσο καιρό που οι μαθητές μου έλεγαν ότι η Χημεία είναι το πιο εύκολο από τα μαθήματα που έχουν και ποντάρουν να πάρουν υψηλή βαθμολογία…

ÎÎ±ÏÎ±Î³ÏÎ±ÏÎ®1.PNG Απάντηση από τον/την Δημήτρης Δημαγκίκας στις 31 Μάιος 2013 στις 10:28
Δηλαδή, ο μαθητής που χωρίς καμία αιτιολόγηση, απλώς επειδή κάποιος του το είπε, συνέχισε την άσκηση και κατέληξε στο σωστό αποτέλεσμα θα πάρει όλες τις μονάδες ενώ εκείνος ο μαθητής, που είχε μάθει ότι, από τη στιγμή που κάτι δεν αναγράφεται στο σχολικό βιβλίο, πρέπει να το αποδεικνύεις και χάθηκε στις προσεγγίσεις της δευτεροβάθμιας δεν θα πάρει τίποτα.

Κάποτε η χημεία ήταν ο κράχτης της θετικής κατεύθυνσης, χάρη στα στρωμένα και δίχως εκπλήξεις θέματα των πανελληνίων. Τώρα μου φαίνεται ότι από κράχτης θα αποτελεί το σκιάχτρο της θετικής κατεύθυνσης. Και δεν το λέω αυτό υπό την έννοια ότι θα μειωθούν οι μαθητές μας αλλά υπό την έννοια ότι θα χαθεί μια ευκαιρία να προσεγγίσουν τα παιδιά τη χημεία και τη βιολογία.

Απάντηση από τον/την δάσκαλος άγγελος στις 31 Μάιος 2013 στις 11:50
Διονύση σωστά λες ότι και οι 3 τρόποι δίνουν το ίδιο αποτέλεσμα αλλά δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Ο μαθητής που επιλέγει τον τρίτο τρόπο (διερεύνηση) καταλήγει σε δευτεροβάθμια εξίσωση η οποία λύνεται μόνο με προσέγγιση στη διακρίνουσα! την οποία μπορεί να μην κάνει τελικά και να μην λύσει το θέμα. Αν τελικά το λύσει θα έχει χάσει 20 λεπτά τουλάχιστον σε σχέση με τον μαθητή που κάνει το πρώτο τρόπο και δεν αιτιολογεί τίποτα!Γιαυτό προτείνω και οι μαθητές που έχουν κάνει δερέυνηση αλλά δεν έχουν βρει pH να πάρουν το μεγαλύτερο μέρος της βαθμολογίας.

Απάντηση από τον/την ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ ΓΡΑΜΜΕΝΟΣ στις 31 Μάιος 2013 στις 12:23
αυτοι που χαθηκαν μεσα στο δ3 και δεν προλαβαν το δ4 δεν τρεχει τιποτα ε?..και αυτοι που πηραν περιπτωσεις βρηκαν και το σωστο και κατι αλλο τι θα γινει?..και αυτοι που δεν καταλαβαν τιποτα και κατα τυχη βρηκαν το σωστο τα παιρνουν ολα ε?.και παλι θερμα συγχαρητηρια στους θεματοδοτες!!!!!!!!!!!!

ÎÎ±ÏÎ±Î³ÏÎ±ÏÎ®1.PNG Απάντηση από τον/την Δημήτρης Δημαγκίκας στις 31 Μάιος 2013 στις 13:23
Από τη μια η ευθυνοφοβία, από την άλλη το πολιτικό κόστος, τι ψάχνουμε τώρα να βρούμε, για το ποια είναι η λύση εκείνη που θα είναι δίκαιη για τους μαθητές ;

Στου κασίδη το κεφάλι, . . .

Μακάρι τα παιδιά αυτά να τύχουν σε συνειδητοποιημένους βαθμολογητές, που θα εκτιμήσουν τον έντιμο και επιστημονικό τρόπο σκέψης τους και δε θα τα απογοητεύσουν.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 13:52
Συνεχίζω την άποψή μου για το Β1δ που οι περισσότεροι απάντησα ως σωστό (και για το φίλο Θανάση Παλαντζα).

Παρουσιάζω μια άσκηση:

Ένα στοιχείο σε διεγερμένη κατάσταση έχει ηλεκτρονιακή δομή:

1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d10 4s1 4p3

Σε ποια ομάδα του Π.Π ανήκει το στοιχείο αυτό;

Παρατηρούμε ότι έχει ημισυμπληρωμένη την 4p υποστιβάδα όπως ακριβώς έλεγε το Β1δ. Δεν ανήκει βέβαια στη VA ή 15η ομάδα όπως υποστηρίζει η πρόταση, αλλά στη IVA ή 14η ομάδα του Π.Π

Οπότε συνοψίζω,

Κατά τη γνώμη μου έτσι όπως είναι δοσμένη η πρόταση είναι λανθασμένη, καθώς δεν έχει καθολική ισχύ. Η πρόταση ισχύει, αν και μόνο αν, η δομή του στοιχείου αναφέρεται στη θεμελιώδη κατάσταση.

Το ότι ο θεματοδότης ξέχασε (προφανώς) να το αναφέρει, αλλάζει εντελώς την απάντηση που έπρεπε να δώσει ο μαθητής, οι καθηγητές, τα φροντιστήρια, η Ε.Ε.Χ.

1093887481-2 Απάντηση από τον/την Ηλιας Τσαφογιαννος στις 31 Μάιος 2013 στις 14:08
Πριν απο λιγο βγηκε ανακοινωση απo EEX για το Δ3 (φυσικα υπερασπιζεται την επιτροπη)

Η ανακοινωση ειναι τυπου «γυρω-γυρω ολοι και στη μεση ο Μανωλης » δηλ αρκει να βγει η ιδια απαντηση!!

Aν χρειασθηκαν 24 ωρες για να διατυπωσουν την αποψη τους, πως να προλαβει ο μαθητης να τα επεξεργασθει ολα αυτα και να προχωρησει στο Δ4;

Οσον αφορα για το Β1δ δεν ειδα καποια ανακοινωση ενω πασχει αφου δεν αναφερεται η θεμελιωδης κατασταση

Και διατυπωνω τις παραπανω παρατηρησεις ως καθηγητης, οι μαθητες του οποιου βρηκαν στο Δ3 με τον ενα ή τον αλλο τροπο, ΡΗ=5. Και αυτο γιατι τους ειχα διδαξει το ΙΔΙΟ ΘΕΜΑ απο τον διαγωνισμο Χημειας 2010. Ομως οι αλλοι μαθητες που δεν το ειχαν ακουσει, και προσπαθησαν να σκεφθουν και ο χρονος περνουσε;;;

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 31 Μάιος 2013 στις 14:11
Για το Δ3 εμαθα (δεν εχω αμεση προσβαση στις οδηγιες) οτι θα δεχονται 3 λυσεις, δηλαδη:

οτι εξουδετερωθηκε «πρωτα» το ισχυρό,

οτι εξουδετερωθηκε «πρωτα» το ασθενες και ακολουθως εγινε η αντιδραση αλας+HCl,

οτι εγινε η εξουδετερωση με ποσοστά.

Η αληθεια ειναι οτι αυτα ειναι «σολωμοντειες» λύσεις. Η ουσία παραμενει οτι τετειο θεμα ΔΕΝ επρεπε να τεθει στους μαθητες. Αρα η μονη σωστη (και δικαιη για τους μαθητες που χασανε χρονο, ίσως και τον .. δρομος τους στο Δ3) αντιμετωπιση θα ηταν να ΜΗΝ βαθμολογηθει!

Για το Β1δ συμφωνώ με τους συναδελφους Θαναση και Αντωνη Χρ. (να δωσω και τα «ευσημα» στους Αντωνηδες για την αναδειξη του θεματος μερικη εξουδετερωση 2 ασθενων οξεων απο παλιοτερα).

Πραγματι ο θεματοδοτης ξεχασε το «θεμελιωδης» άρα με την καταλληλη δικαιολογηση καποιος μπορει να πει οτι ηταν σε διεγερμενη κατασταση και συνεπώς Λαθος.

Τελος υπαρχει ζητημα και με το Δ4 καθως πουθενα δεν αναφερει με σαφηνεια η εκφωνηση οτι τα 20 ml αντιστοιχουν στο Ισοδυναμο Σημειο!

Απάντηση από τον/την Γιάννης Καλαμαράς στις 31 Μάιος 2013 στις 14:15
Παραθέτω ένα ενδιαφέρον απόσπασμα από την ανακοίνωση της ΕΕΧ. Δε ξέρω αν υπάρχει έστω και ένας μαθητής που να έγραψε τέτοια δικαιολόγηση.

Τέλος, εναλλακτικά θα μπορούσαν οι μαθητές να οδηγηθούν στο συμπέρασμα
ότι το ΗCl θα εξουδετερωθεί πλήρως, με βάση τη θεωρία του σχολικού βιβλίου
στη σελίδα 112:
«Συμπερασματικά στις αντιδράσεις οξέος-βάσης η ισορροπία μετατοπίζεται
προς το ασθενέστερο οξύ και την ασθενέστερη βάση….».
Μεταξύ του CH3COO_
και Cl-
, ασθενέστερη βάση είναι το ανιόν Cl-
, το οποίο
προέρχεται από το ισχυρό ΗCl.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 14:34
Δημήτρη σωστά αναφέρεις και εσύ το Δ4.

Στην αρχική μου τοποθέτηση εδώ είχα αναφέρει το ίδιο πρόβλημα

Δημητρης Παπαγεωργιου είπε:

Για το Δ3 εμαθα (δεν εχω αμεση προσβαση στις οδηγιες) οτι θα δεχονται 3 λυσεις, δηλαδη:

Απάντηση από τον/την Μιχάλης Καινουργιάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 14:36
Καταρχήν τα στοιχεία δεν έχουν στιβάδες υποστιβάδες κλπ. τα άτομά τους έχουν. Συμφωνώ με την παρατήρηση του Αντώνη Χρονάκη. Έπρεπε στο Β1δ να λέει για θεμελιώδη κατάσταση ατόμου στοιχείου. Επίσης επιμένω, στο Α4 καμμία αντίδραση δεν παριστάνει την δεύτερη ενέργεια ιοντισμού αλλά η δ. τον δεύτερο ιοντισμό. Να χαρώ εγώ σαφήνεια (νομιμοποιημένη από την ΕΕΧ).

Απάντηση από τον/την δάσκαλος άγγελος στις 31 Μάιος 2013 στις 14:39
Αφου η Ε.Ε.Χ έχει βάλει ίδιο θέμα στο διαγωνισμό χημείας 2010 πως θα μπορούσε να πει ότι το θέμα δεν έπρεπε να τεθεί σε μαθητές??? Το ότι ο μαθητής μπορεί να συμπεράνει για την πλήρη εξουδετέρωση του οξέος απο τη σελίδα 112 είναι τουλάχιστον αστείο να το λένε!! Του χρόνου να βάλουνε κανα φωσφορικό οξύ που κάποιος θα έχει ανεβάσει θέμα στο διαδύκτιο οπότε θα είναι κιαυτό ένα εύκολο θέμα!

Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 31 Μάιος 2013 στις 15:42
Συνάδελφοι, συμφωνώ με τις παρατηρήσεις για τις κακές διατυπώσεις ορισμένων θεμάτων (π.χ. ενέργεια 2ου ιοντισμού). Επίσης, παρ’ όλο το πρόβλημα που προκύπτει για όσους έχασαν χρόνο, όπως είπα και στο 1ο σχόλιό μου εδώ, νομίζω ότι στο Δ3 δεν μπορεί να ζητηθεί αιτιολόγηση ή πρέπει να γίνει δεκτή οποιαδήποτε αιτιολόγηση που δεν είναι εμφανώς λανθασμένη. Ο μαθητής δεν μπορεί να γνωρίζει το θέμα. Έτσι, ουσιαστικά του ζήτησαν να γράψει αυτό που του «φαίνεται σωστό» με βάση την όποια «χημική» του αντίληψη. Πάντως, νομίζω ότι έπρεπε να είχε δοθεί στην εκφώνηση «θεωρείστε ότι αντιδρά πρώτα το ισχυρό οξύ» (ανεξάρτητα αν αυτό είναι σωστό).

Αφού επιμένουμε όμως (καλώς) στη σωστή διατύπωση, να εκφράσω και μια «αιρετική» άποψη για το Β1δ: Ως γνωστόν, οι διεγερμένες καταστάσεις διαρκούν λιγότερο από 10^-8 s – πολύ λιγότερο από όσο χρειάζεται να πεις τη λέξη «έχει». Έτσι, όταν λέμε ότι «ένα άτομο έχει την τάδε ηλεκτρονιακή δομή», εφόσον δεν διευκρινίζουμε ότι μιλάμε για διεγερμένη κατάσταση ή δεν λέμε π.χ. «στιγμιαία έχει», εννοούμε μόνιμη, δηλαδή θεμελιώδη κατάσταση. Άλλωστε, μόνο η δομή στη θεμελιώδη κατάσταση σχετίζεται με τη θέση στον περιοδικό πίνακα. Φοβάμαι ότι οι παρανοήσεις μαθητών εδώ, οφείλονται σε κατάχρηση «πονηρών» ερωτήσεων από τα βοηθήματα, που έχουν σκοπό περισσότερο «να τον κρατάνε ξύπνιο» παρά να τον κάνουν να μάθει.

fc47f89b149f9409123ebc3e9caaf7bb Απάντηση από τον/την Διονύσης Μάργαρης στις 31 Μάιος 2013 στις 15:57
Να συμφωνήσω απόλυτα με το τελευταίο παραπάνω σχόλιο του Γιώργου:

«Ως γνωστόν, οι διεγερμένες καταστάσεις διαρκούν λιγότερο από 10^-8 s – πολύ λιγότερο από όσο χρειάζεται να πεις τη λέξη «έχει». Έτσι, όταν λέμε ότι «ένα άτομο έχει την τάδε ηλεκτρονιακή δομή», εφόσον δεν διευκρινίζουμε ότι μιλάμε για διεγερμένη κατάσταση ή δεν λέμε π.χ. «στιγμιαία έχει», εννοούμε μόνιμη, δηλαδή θεμελιώδη κατάσταση. Άλλωστε, μόνο η δομή στη θεμελιώδη κατάσταση σχετίζεται με τη θέση στον περιοδικό πίνακα. Φοβάμαι ότι οι παρανοήσεις μαθητών εδώ, οφείλονται σε κατάχρηση «πονηρών» ερωτήσεων από τα βοηθήματα, που έχουν σκοπό περισσότερο «να τον κρατάνε ξύπνιο» παρά να τον κάνουν να μάθει.»

fc47f89b149f9409123ebc3e9caaf7bb Απάντηση από τον/την Ηλιας Τσαφογιαννος στις 31 Μάιος 2013 στις 16:05
Διονυση, διαφωνω στο τελευταιο κομματι του σχολιου σου

οι παρανοησεις των μαθητων δεν οφειλονται σε κατάχρηση «πονηρών» ερωτήσεων από τα βοηθήματα, που έχουν σκοπό περισσότερο «να τον κρατάνε ξύπνιο» παρά να τον κάνουν να μάθει.

Οφειλονται στη κακη διατυπωση των θεματων. Και δεν ειναι η πρωτη φορα που ο ιδιος θεματοδοτης(;) «ξεχνα» να αναφερει την θεμελιωδη κατασταση, την ιδια θερμοκρασια ή τους 25` C. Δηλ. καθε μαθητης θα κανει οποια κατανομη νομιζει (θεμελιωδης ή διεγερμενη) και θα απαντα αναλογως!!!!

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 31 Μάιος 2013 στις 16:26
Το σημερινο δελτιο τυπου της ΕΕΧ:

http://www.eex.gr/DocLib1/Δ3%202013.pdf

το οποιο καταληγει ως εξης:

«Συμπερασματικά, εκτιμούμε ότι το θέμα Δ3 δεν επιδέχεται καμίας αμφισβήτησης

ούτε ως προς την επιστημονικότητά του, ούτε ως προς το αν βρίσκεται εντός των

ορίων της εξεταστέας ύλης. Πρόκειται για ένα θέμα το οποίο απαιτεί πολύ καλή

γνώση της Ιοντικής Ισορροπίας, συνδυαστική ικανότητα, κρίση και ικανότητα

εφαρμογής της γνώσης, δηλαδή για ένα θέμα το οποίο θα διακρίνει τους άριστους

μεταξύ των μαθητών»

Μα τι λενε οι ανθρωποι? Ο αριστος «χαθηκε» με το Δ3 ενω ο μη-ψαγμενος βολευτηκε με το να βαλει να αντιδρασει πρωτο το HCl και μαλιστα χωρις να χρειαστει να το δικαιολογησει..

Απάντηση από τον/την Παναγιώτης Αθανασόπουλος στις 31 Μάιος 2013 στις 16:29
Τα Θέματα της Χημείας απαιτούσαν περισσότερο χρόνο από τον προβλεπόμενο των τριών ωρών για να απαντηθούν πλήρως από το μαθητή (όχι τους καθηγητές) και αυτή ήταν η ουσιαστική δυσκολία τους.

Πρέπει να καταλάβουν οι θεματοδότες πως απευθύνονται σε μαθητές που παλεύουν για ένα όνειρο και προσπαθούν να το κατακτήσουν πασχίζοντας πολύ στη διάρκεια της χρονιάς και να πράττουν τα αυτονόητα, δηλαδή να προβλέπουν τη σωστή έκταση των ερωτημάτων ώστε να λύνονται σε χρόνο στον οποίο να μπορεί να σκεφτεί ο μαθητής και όχι μόνο να γράφει, λες και τα γνωρίζει από πριν ή τα αντιγράφει.

Τώρα θα μου πείτε ότι οι υπεύθυνοι δεν μπορούν να καταλάβουν πως η Χημεία θα έπρεπε να ανήκει στο 3ο επιστημονικό πεδίο και όχι στο 2ο όπου οι μαθητές εισάγονται με κύρια μαθήματα τα μαθηματικά και τη φυσική και χωρίς Χημεία(!) και θα ασχοληθούν με τα λιγότερο εύλογα;

Εγώ έγραψα 158 στα 160 εκείνη την εποχή και λιγότερο στα άλλα (μαθηματικά και φυσική). Η χημεία ήταν η 1η μου επιλογή. Πόσο δίκαιο είναι για κάποιον σημερινό νέο που θέλει να γίνει χημικός να μην το κατορθώσει απλά και μόνο γιατί οι βαθμοί του δεν ήταν εξαιρετικοί στα μαθηματικά και τη φυσική ενώ στη Χημεία ήταν!

Ας κάνουμε όλοι οι χημικοί μια προσπάθεια μήπως και γίνουν τα αυτονόητα (δυστυχώς για αυτά παλευουμε σ’ αυτόν τον τόπο) : Χημικός από το 3ο Επιστημονικό Πεδίο και επιλεκτικά από το 2ο.

Permalink Απάντηση από τον/την Παναγιώτης Αθανασόπουλος στις 31 Μάιος 2013 στις 16:36
Τα Θέματα της Χημείας απαιτούσαν περισσότερο χρόνο από τον προβλεπόμενο των τριών ωρών για να απαντηθούν πλήρως από το μαθητή (όχι τους καθηγητές) και αυτή ήταν η ουσιαστική δυσκολία τους.

Permalink Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 31 Μάιος 2013 στις 16:56
Στην ασκηση 2 στον ΠΜΔΧ 2010 υπηρχε θεμα σαν το Δ3 (το εχει αναφερει ηδη κι ο Αγγελος, ισως κι αλλος συναδελφος).

Η λύση που εδωσε τοτε η ΕΕΧ δεν αναφερει οτιδηποτε περι μετατοπισης ισορροπιας προς το ασθενεστερο Cl-

Αυτα γραφει στην απαντηση:

» προσθέτοντας 0,15 mol ΚΟΗ, εξουδετερώνεται όλη η ποσότητα του ισχυρού οξέος (όλα τα οξόνιά του) και το μισό ασθενές (δηλ. τα οξόνια από το ασθενές μέχρι συγκέντρωσης 0,05 Μ), οπότε στο προκύπτον διάλυμα θα έχουμε [ΗΑ] = 0,05 Μ, [Α-] = 0,05 Μ και [Κ+] = 0,1 Μ , [Cl-] = 0,1 M. Έχουμε επίδραση κοινού ιόντος και το pH θα το προσδιορίσουμε από την εξίσωση Henderson .. »

Κι ενα γενικοτερο σχόλιο: ειναι ανεκτό ο θεματοδοτης να βαζει στις πανελληνιες ενα θεμα που η ΕΕΧ (ισως κι ο ιδιος) εχει ηδη επεξεργαστει πριν 3 χρονια και ισως δεν ηταν μια εμπνευση που βγηκε την νυχτα που ξημερωνε η Τεταρτη ?

Απάντηση από τον/την δάσκαλος άγγελος στις 31 Μάιος 2013 στις 17:33
Συμφωνώ απόλυτα Δημήτρη. Ο «ψαγμένος» χάθηκε στο Δ3! Και αυτό είναι η μεγαλύτερη αδικία του ερωτήματος. Ο «ψαγμένος» γράφει λιγότερο απο κάποιον ποιο μέτριο μαθητή!

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 19:41
Συγνώμη αλλά διαφωνώ απολύτως,

Δηλαδή ισχυρίζεσαι ότι όταν λέμε σε ένα θέμα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ:

…. έχει ηλεκτρονιακή δομή … εννοούμε απευθείας θεμελιώδη!!!!

Αν εννοούνται αυτά από μόνα τους … τότε τι να πω;;;;;

Στρογγυλέψτε τα όλα!!!!!

Γιώργος Γεωργαντάς είπε:

Συνάδελφοι, συμφωνώ με τις παρατηρήσεις για τις κακές διατυπώσεις ορισμένων θεμάτων (π.χ. ενέργεια 2ου ιοντισμού). Επίσης, παρ’ όλο το πρόβλημα που προκύπτει για όσους έχασαν χρόνο, όπως είπα και στο 1ο σχόλιό μου εδώ, νομίζω ότι στο Δ3 δεν μπορεί να ζητηθεί αιτιολόγηση ή πρέπει να γίνει δεκτή οποιαδήποτε αιτιολόγηση που δεν είναι εμφανώς λανθασμένη. Ο μαθητής δεν μπορεί να γνωρίζει το θέμα. Έτσι, ουσιαστικά του ζήτησαν να γράψει αυτό που του «φαίνεται σωστό» με βάση την όποια «χημική» του αντίληψη. Πάντως, νομίζω ότι έπρεπε να είχε δοθεί στην εκφώνηση «θεωρείστε ότι αντιδρά πρώτα το ισχυρό οξύ» (ανεξάρτητα αν αυτό είναι σωστό).

Απάντηση από τον/την Σπύρος Πάγκαλος στις 31 Μάιος 2013 στις 19:57
Πως το δεδομένο διαγώνισμα θα ήταν καλύτερο;

Θεωρώ το διαγώνισμα γενικά καλό. Κοιτώντας το από την ασφάλεια του γραφείου μου, και μετά από τόσες συζητήσεις νομίζω ότι θέμα επιστημονικότητας δεν τίθεται, παιδαγωγικά όμως θα ήταν καλύτερο αν…

α. Αν δεν περιείχε το ερώτημα Α3 (λόγω του …εκτός των ορίων..)

β. Δεν περιείχε ή το Δ1 ή το Δ2 (τόση εξουδετέρωση πια;). Γεγονός που θα ελάττωνε το χρόνο επεξεργασίας …

γ. Το Δ3 υποσημείωνε ότι πρώτα αντιδρά το ισχυρό οξύ (αφού δεν αναφέρεται στην ύλη…)

δ. Το Δ4 (το πιο εφυέστερο από όσα έχουμε δει τελευταία θα έπρεπε να παίρνει πολύ περισσότερες μονάδες (πχ του καταργημένου Δ1 ή Δ2) και να απαιτούσε την διεργασία της επιλογής διαγράμματος.

ΥΓ Οι προτεινόμενες λύσεις της ΚΕΓΕ για τους φυσικώς αδυνάτους θα έπαιρνε με το ζόρι 95 γιατί στο Δ4β χρησιμοποιεί αυθαίρετα στοιχεία (γιατί το ότι το μέσο της ογκομέτρησης το διάλυμα είναι ρυθμιστικό πρέπει να αποδειχθεί) και στο Δ4γ αυθαίρετα διαιρεί για την συγκέντρωση με όγκο 40 mL χωρίς να λέει πως τον βρήκε)

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 20:04
Όταν Διονύση παρουσιάζω μια άσκηση στο ylikonet μπορεί να έχει χίλιες παραλείψεις, που ευτυχώς οι καλοί συνάδελφοι με διορθώνουν και με συμπληρώνουν.

Όταν όμως έχουμε τις πανελλαδικές εξετάσεις αυτό ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ.

Για αυτό το λόγο, δεν πρέπει να βγάζει κάποιος μόνος του τα θέματα…..

Για αυτό το λόγο, πρέπει να ελέγχεται ο θεματοδότης, από τους υπόλοιπους της επιτροπής.

Για αυτό το λόγο, οι λύτες πρέπει να παρεμβαίνουν πιο συχνά.

Για να είναι τα θέματα σωστά διατυπωμένα, χωρίς παρερμηνείες και πράγματα που εννοούνται…

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 31 Μάιος 2013 στις 21:48
Συμφωνώ με τον Αντώνη. Προφανώς η επιτροπης της Χημειας αρχίζει .. και τελειωνει σε ένα άτομο!

Οι υπόλοιποι αναγκαζονται να τον παρακολουθουν και να συμφωνουν μαζι του!

Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 31 Μάιος 2013 στις 22:07
Αντώνη έκανα μάθημα και τώρα είδα το σχόλιό σου.

Αλλά γιατί φωνάζεις; Δεν ισχυρίζομαι κάτι, αιτιολόγησα την άποψή μου. Σε τι διαφωνείς;

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 22:53
Διαφωνώ στον ισχυρισμό σου πως όταν αναφέρεται σε ένα θέμα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

η φράση …. έχει ηλεκτρονιακή δομή … εννοούμε απευθείας θεμελιώδη.

Κατά τη γνώμη μου αυτό δεν ισχύει.

Κατά τη γνώμη μου πρέπει να είμαστε ακριβείς.
Γιώργος Γεωργαντάς είπε:

Αντώνη έκανα μάθημα και τώρα είδα το σχόλιό σου.

Αλλά γιατί φωνάζεις; Δεν ισχυρίζομαι κάτι, αιτιολόγησα την άποψή μου. Σε τι διαφωνείς;

Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 31 Μάιος 2013 στις 22:57
Αντώνη, παραλείπεις να μου πεις με ποιο επιχείρημα διαφωνείς…

Γιώργος Γεωργαντάς είπε:

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 23:02
Αντιγράφω από το σχόλιό σου με το οποίο διαφωνώ:

Αναφέρεις ότι ………….. εφόσον δεν διευκρινίζουμε ότι μιλάμε για διεγερμένη κατάσταση ή δεν λέμε π.χ. «στιγμιαία έχει», εννοούμε μόνιμη, δηλαδή θεμελιώδη κατάσταση.

Αυτό δεν ισχύει.

Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 31 Μάιος 2013 στις 23:07
Αντώνη, όταν μιλάς σε κάποιον με το όνομά του παρόλο που αυτός σου επιτίθεται φωνάζοντας, είναι αγένεια να συνεχίζει να μην σε αποκαλεί με το όνομά σου.

Εν πάση περιπτώσει, αναφέρω τους λόγους που θεωρώ ότι πρέπει να εννοούμε αυτό. Στους λόγους αυτούς που είναι η διαφωνία σου;

Απάντηση από τον/την Μιχάλης Καινουργιάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 23:22
@ Γιώργος Γεωργαντάς

Αγαπητέ συνάδελφε συμφωνώ μαζί σου ότι όταν λέμε «ηλεκτρονιακή δομή» εννοούμε στη θεμελιώδη κατάσταση, όπως όταν λέμε «συνάρτηση φ(χ)=2χ+3» χωρίς να αναφέρουμε το πεδίο όρισμού (όπως θα έπρεπε). Όμως, όταν απευθυνόμαστε σε χιλιάδες μαθητές πρέπει να είμαστε όσο αυστηρότεροι γίνεται ώστε να ελαχιστοποιήσουμε την πιθανότητα κάποιος να παρανοήσει. Υπό αυτή την έννοια έχει νόημα η έντονη κριτική των θεμάτων σε πολλά σημεία όπως π.χ. το Α4 και το Β2α.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 23:24
Γιώργο,

το ότι δεν είπα πριν το όνομά σου, δεν είχε σε καμία περίπτωση κάποιο δόλο.

Δε σήμαινε τίποτα. Απλά μου διέφυγε. Το ότι δεν σε αποκάλεσα με το όνομά σου, θεωρείται αγένεια;

Όσο για τους λόγους της διαφωνίας μου (και όχι κραυγής) τους ανέφερα σε κάθε μια από τις 3 προηγούμενες τοποθετήσεις μου.

Ο ισχυρισμός σου ότι όταν λέμε ηλεκτρονιακή δομή … εννοούμε απευθείας στη θεμελιώδη κατάσταση, με βρίσκει αντίθετο.

Γιώργος Γεωργαντάς είπε:

Αντώνη, όταν μιλάς σε κάποιον με το όνομά του παρόλο που αυτός σου επιτίθεται φωνάζοντας, είναι αγένεια να συνεχίζει να μην σε αποκαλεί με το όνομά σου.

Permalink Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 31 Μάιος 2013 στις 23:32
@ Αντώνης Χρονάκης ….

Τα μυνήματά σου εμφανίζονται με μεγάλα γράμματα που είναι το internet-ικό σημάδι για το «φωνάζω» ( shout )

Άλλαξε το …. γιατι ( μαλλον ) έχει παρεξηγηθεί το ύφος των απαντήσεων (εγώ σε ξέρω και καταλαβαίνω τι θές / δεν θες να πείς )

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 31 Μάιος 2013 στις 23:47
ο Αντώνης θελει να πεί ( και είμαι απολύτως σύμφωνος ) ότι όταν καλείσαι να θεματοδοτήσεις σε πανελήνιες εξετάσεις ΟΦΕΙΛΕΙΣ οι εκφωνήσεις σου να είναι ΑΡΙΣΤΕΣ.

Γιατί ? … γιατί μπορεί να πέσει πάνω σου κανένας μαθητης σαν και αυτόν εδώ ( ή το φίλο του ) και να του κάψεις την σχολή …

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 23:47
Στην οθόνη μου εμφανίζονται κανονικά. Μπορεί να φταίει ότι πολλές φορές τα αντιγράφω από το word σε άλλη γραμματοσειρά και άλλο μέγεθος. Ελπίζω να είναι αυτό.

Αντώνης Μπαλτζόπουλος είπε:

@ Αντώνης Χρονάκης ….

Τα μυνήματά σου εμφανίζονται με μεγάλα γράμματα που είναι το internet-ικό σημάδι για το «φωνάζω» ( shout )

Άλλαξε το …. γιατι ( μαλλον ) έχει παρεξηγηθεί το ύφος των απαντήσεων ( εγώ σε ξέρω και καταλαβαίνω τι θές / δεν θες να πείς )

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 31 Μάιος 2013 στις 23:54
…. είναι μικρά ΤΕΡΑΣΤΙΩΝ διαστάσεων ….. ( ψιλοφωνάζεις ???? )

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 31 Μάιος 2013 στις 23:58
Όχι μωρέ δεν φωνάζω σε καμία περίπτωση. Όταν αντιγράφω απο εδώ και πέρα από το word θα μειώνω τη γραμματοσειρά. Δεν σημαίνει τίποτα. Ούτε ήθελα να είμαι αγενής στο Γιώργο.

Αντώνης Μπαλτζόπουλος είπε:

…. είναι μικρά ΤΕΡΑΣΤΙΩΝ διαστάσεων ….. ( ψιλοφωνάζεις ???? )

Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 1 Ιούνιος 2013 στις 0:24
Αγαπητέ συνάδελφε, στο ίδιο σχόλιό μου είπα ότι συμφωνώ με την απαίτηση για ακριβή και σαφή διατύπωση των εκφωνήσεων. Κατανοώ το πρόβλημα στο οποίο αναφέρεσαι, αλλά – στη συγκεκριμένη περίπτωση – θεωρώ ότι οφείλεται σε κακές ερωτήσεις που υπάρχουν στα βοηθήματα και όχι σε ασάφεια της εκφώνησης. Να προσπαθήσω να αποσαφηνίσω περισσότερο την άποψή μου:

Νομίζω ότι η ενεργειακή κατάσταση ενός ατόμου είναι τελείως διαφορετικό πράγμα από το πεδίο ορισμού μιας συνάρτησης. Το πεδίο ορισμού μπορεί να είναι από +2 έως +5, από -100 έως +3 κλπ. Οφείλουμε να το δηλώσουμε. Αντίθετα, η κατάσταση μικρότερης ενέργειας π.χ για το κάλιο είναι μία και μοναδική και είναι η ίδια και σήμερα και πριν 100 χρόνια, και εδώ και στο γαλαξία της Ανδρομέδας. Από την άλλη μεριά, αυτή η κατάσταση είναι διαφορετική για κάθε άτομο. Αυτή τη συγκεκριμένη κατάσταση εννοούμε όταν λέμε ότι το τάδε στοιχείο έχει την τάδε δομή.Από αυτή την κατάσταση προκύπτει ο νόμος της περιοδικότητας και με βάση αυτή την κατάσταση κατατάσσουμε τα στοιχεία σε συγκεκριμένες θέσεις στον Π.Π., όπου κάθε στοιχείο έχει τη θέση του, ανεξάρτητα από το ότι μπορεί, στιγμιαία, να αποκτήσει και άλλες (άπειρες θεωρητικά) καταστάσεις.

Η γνώμη μου λοιπόν είναι ότι τα παιδιά δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα, αν δεν είχαν ξεφύγει ερωτήσεις πονηριάς, στις οποίες ρωτάμε το μαθητή: «ένα στοιχείο έχει την τάδε δομή, πού ανήκει;» έχοντάς του στήσει την παγίδα «μα δεν είπαμε στη θεμελιώδη κατάσταση»! Και τι θα απαντούσαμε αν ο μαθητής ξεψάρωνε και ρωτούσε:

«Κύριε εγώ σωστά απάντησα, εσείς δεν εκφραστήκατε σωστά. Για τέσσερις λόγους:

1. Αν εννοούσατε διεγερμένη έπρεπε να πείτε «κάποια στιγμή είχε την τάδε κατάσταση», γιατί ξέρουμε ότι μένει στη διεγερμένη λιγότερο από 10^-8 s και μετά επιστρέφει πάλι στη θεμελιώδη. Όταν μου δείχνετε λοιπόν ένα στοιχείο και μου λέτε «το στοιχείο αυτό έχει αυτή την κατάσταση», οπωσδήποτε εννοείτε τη θεμελιώδη. Ακόμα και αν εσείς το προλάβατε να το «δείτε» διεγερμένο, πριν πείτε τον πρώτο φθόγγο αυτό έχει επιστρέψει πάλι στη θεμελιώδη κατάστασή του.

2. Αν εννοούσατε διεγερμένη δεν έπρεπε να με ρωτήσετε που ανήκει, αφού ξέρουμε ότι τα στοιχεία κατατάσσονται με βάση την κατάσταση ελάχιστης ενέργειας και όχι με βάση τις διεγερμένες καταστάσεις τους.

3. Αν εννοούσατε διεγερμένη, η ερώτηση δεν θα είχε καμία απάντηση. Νομίζω ότι ούτε εσείς μπορείτε να μου πείτε σε ποια ομάδα ανήκει ένα στοιχείο που σε μια διεγερμένη κατάστασή του έχει 3 ηλεκτρόνια σε τροχιακά p.

4. Αν εννοούσατε διεγερμένη, θα λέγατε ημισυμπληρωμένη; Δηλαδή όταν ένα άτομο διεγείρεται, τα ηλεκτρόνιά του τρέχουν κατά τριάδες ή πεντάδες για να συμπληρώσουν κάποια υποστιβάδα; Απίθανο μου φαίνεται…»

Απάντηση από τον/την Γιάννης Καλαμαράς στις 1 Ιούνιος 2013 στις 0:33
Συνάδελφε Γιώργο πολύ σωστά αυτά που λες και τα 4 με βρίσκουν και εμένα σύμφωνο ωστόσο δε παύει να είναι παράλειψη που σε τέτοιο επίπεδο δε θα έπρεπε να υπάρχουν

Απάντηση από τον/την Τσιομλεκτσής Αλέξανδρος στις 1 Ιούνιος 2013 στις 1:31
Πολύ κουβέντα έγινε για το θέμα Δ3 της Χημείας. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχω απο βαθμολογικό κέντρο, λαμβάνονται σωστές διάφορες υποθέσεις σχετικά με το ποιο οξύ αντέδρασε πρώτο και ποιο δεύτερο και αυτό διότι όλες οι υποθέσεις καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα (pH = 5). Αυτό και μόνο, μαρτυρεί κατά την άποψή μου, την αστοχία του θέματος. Πάντως στην περίπτωση που κάποιος μαθητής, υπέθεσε οτι xmol NaOH αντιδρούν με το ένα και ψmol με το άλλο οξύ, έπρεπε να διερευνήσει και τις σχέσεις που συνδέουν τα x και ψ με την τιμή 0,1. Τελικώς, έχω την εντύπωση οτι όλα αυτά τα σενάρια περικλύονται στο αρχείο που επισυνάπτω.
Συνημμένα:
,Θέμα Δ3, Πανελλήνιες 2013.pdf, 1.6 MB

Απάντηση από τον/την Γιώργος Γεωργαντάς στις 1 Ιούνιος 2013 στις 2:18
Δεν υπάρχει πρόβλημα Αντώνη. Η αλήθεια είναι ότι τα σχόλιά σου έχουν ύφος και τόνο που θα μπορούσε να θεωρηθεί επιθετικός και τα κεφαλαία συντείνουν σ’ αυτό. Καταλαβαίνω όμως ότι πίσω τους υπάρχει η αγωνία του συναδέλφου και όχι κάτι άλλο. Χαίρομαι που το επιβεβαιώνεις και εσύ.

Αρκετές φορές έγραψα ότι συμφωνώ με την απαίτηση για ακρίβεια, σαφήνεια και πληρότητα των εκφωνήσεων των θεμάτων (για την ενέργεια 2ου ιοντισμού, για τη θερμοκρασία κλπ). Νομίζω ότι είναι κουραστικό για όλους να το επαναλαμβάνω σε κάθε σχόλιο. Δεν υπάρχει λόγος να κάνουμε συζήτηση για κάτι προφανές σε όλους.

Για το συγκεκριμένο θέμα, δεν «ισχυρίστηκα» κάτι. Διατύπωσα μιαν αιτιολογημένη άποψη, με την οποία βέβαια δεν είναι υποχρεωτικό να συμφωνήσεις. Αν είναι όμως να συζητήσουμε, νομίζω ότι θα πρέπει να αναφερθείς συγκεκριμένα στα επιχειρήματα που την στηρίζουν και να εξηγήσεις γιατίείναι λανθασμένα.

Όσο με αφορά, διατηρώ την άποψη που διατύπωσα παραπάνω:

Η ερώτηση είναι σωστή και σαφής. Δεν υπάρχει παράλειψη. Δεν έπρεπε να αναφέρεται ότι πρόκειται για θεμελιώδη κατάσταση.

Αν βέβαια το έλεγε, θα βοηθούσε κάποιους μαθητές να μην αυτοπαγιδευτούν. Με τον ίδιο τρόπο που η λέξη «κάθετη» πριν τη λέξη «απόσταση» στη φράση «η κάθετη απόσταση του τάδε σημείου από την τάδε ευθεία», βοηθά τους μαθητές να μην κάνουν λάθος. Αυτό είναι βοήθεια όμως, όχι υποχρέωση του θεματοδότη και δεν μπορούμε να απαιτούμε να υπάρχει. Αντίθετα, το σωστό είναι να μην υπάρχει επειδή αποτελεί πλεονασμό. Νομίζω ότι δεν πρέπει να έχουμε απαίτηση τα θέματα να προσαρμόζονται στα βοηθήματα. Από την άλλη, όπως κάνουμε κριτική στα θέματα (ακόμα και όταν είναι γενικά πετυχημένα), μπορούμε να κάνουμε κριτική και στα βοηθήματα (ακόμα και όταν είναι γενικά πετυχημένα).

Ίσως είναι καιρός (καθώς φαίνεται ότι σοβαρεύει η ύλη), να τελειώνουμε με τις εξυπνακίστικες ερωτήσεις – παγίδες που γέννησε η ρηχότητα της εποχής των 14 μαθημάτων και να στραφούμε σε ζητήματα ουσίας…

ÎÎ±ÏÎ±Î³ÏÎ±ÏÎ®1.PNG Απάντηση από τον/την Δημήτρης Δημαγκίκας στις 1 Ιούνιος 2013 στις 10:50
Δημητρης Παπαγεωργιου είπε:

Το σημερινο δελτιο τυπου της ΕΕΧ:

http://www.eex.gr/DocLib1/Δ3%202013.pdf

το οποιο καταληγει ως εξης:

«Συμπερασματικά, εκτιμούμε ότι το θέμα Δ3 δεν επιδέχεται καμίας αμφισβήτησης

ούτε ως προς την επιστημονικότητά του, ούτε ως προς το αν βρίσκεται εντός των

ορίων της εξεταστέας ύλης. Πρόκειται για ένα θέμα το οποίο απαιτεί πολύ καλή

γνώση της Ιοντικής Ισορροπίας, συνδυαστική ικανότητα, κρίση και ικανότητα

εφαρμογής της γνώσης, δηλαδή για ένα θέμα το οποίο θα διακρίνει τους άριστους

μεταξύ των μαθητών»

Αν ήθελαν με αυτόν τον τρόπο να διακριθεί ο άριστος μαθητής, τότε ας έθεταν διαφορετικά την ερώτηση, π.χ. : » Αν στο διάλυμα των 2 οξέων προσθέσουμε τη βάση να εξετάσετε ποιες ιοντικές ισορροπίες θα αναπτυχθούν και να αιτιολογηθεί το ποιο οξύ τελικά θα περισσέψει ; »

Αλλά το ότι δεν ενδιαφέρονται καθόλου για την αιτιολόγηση, σημαίνει ότι ουσιαστικά ήθελαν να απλώς να παπαγαλίσει ο μαθητής αυτό που του έχουν πει από φροντιστήριο / σχολείο : » Παιδιά, πρώτα το ισχυρό, εντάξει ; πρώτα το ισχυρό . . . »

Έχω την εντύπωση ότι το Δ3 και η παραπάνω συγκάλυψη της Ε.Ε.Χ. θα ανοίξουν τους ασκούς του Αιόλου για τα επόμενα χρόνια . . .

1093887481-2 Απάντηση από τον/την Ηλιας Τσαφογιαννος στις 1 Ιούνιος 2013 στις 10:59
3. Τo 42 Mo στη θεμελιωδη κατασταση εχει αθροισμα κβαντικων αριθμων spin (m s ):
α. 3 β. 3/2 γ. 1/2 δ. 2 (διαγωνισμος χημειας 2012)

Εδω ο θεματοδοτης επρεπε να αναφερει τη θεμελιωδη κατασταση;

11117 Απάντηση από τον/την Γεώργιος Βαρελάς στις 1 Ιούνιος 2013 στις 11:54
Αντώνης Μπαλτζόπουλος είπε:

…. εάν θέλετε , μπορούμε να συνεχίσουμε την ( χημική ) κουβέντα για την εξουδετέρωση μιγματος οξέων ( ισχυρού – ασθενούς ) μπορούμε να συνεχίσουμε εδώ

Η κουβέντα εδώ μπορεί να εντοπιστεί στο εάν έπρεπε να μπεί ένα τέτοιο θέμα και όχι στην χημεία του ….

( καλά …. μια πρόταση κα΄νω …. δεν είμαι και διαχειριστής ….. μην μπούμε και φυλακή )

Απάντηση από τον/την Μιχάλης Καινουργιάκης στις 1 Ιούνιος 2013 στις 15:49
Καταρχήν να δεχτώ και τους 4 λόγους που αναφέρθηκαν και με βάση τους οποίους οι περισσότεροι (αν θέλετε και όλοι) οι μαθητές δεν θα μπλέκονταν. Όμως, αν αρχίζει το πουλοβερ να ξηλώνεται (βλ. αυστηρότητα) καταλήγουμε σε ζόρικες καταστάσεις. Αν π.χ. υπήρχε η ερώτηση: «Το άτομο του C έχει 4 μονήρη ηλεκτρόνια Σωστό – Λάθος» τι θα απαντούσαμε;

ΥΓ Το παράδειγμα που έφερα με την συνάρτηση δεν έγινε τυχαία. Κανονικά σε κάθε συνάρτηση πρέπει να αναφέρουμε το πεδίο ορισμού της. Όμως στα μαθηματικά του Λυκείου έχουμε συμφωνήσει αν δεν το αναφέρουμε να θεωρούμε το ευρύτερο δυνατό υποσύνολο το R για το οποίο η συνάρτηση έχει νόημα (βλ. βιβλίο Α Λυκείου).

Απάντηση από τον/την Μιχάλης Καινουργιάκης στις 1 Ιούνιος 2013 στις 16:07
Θα μου επιτρέψετε να θέσω και ένα ακόμη ερώτημα. Γιατί τα θέματα Χημείας – Βιοχημείας είναι πολύ απλούστερα από αυτά της Χημείας; Τα ίδια πράγματα δεν πρέπει να γνωρίζουν οι μαθητές;

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 1 Ιούνιος 2013 στις 20:39
Αλεξανδρε νομιζω οτι εχεις καλυψει πληρως την απαντηση στο Δ3 με ολες τις πιθανες περιπτωσεις. Ειχα δωσει μια παρομοια λυση αλλά αρχικώς θεωρουσα (αυθαιρετα) οτι x<0,1 και ψ<0,1.

Θα ηθελα να δω και την λυση που δινει καποιος με μελετη της αντιδρασης

H3O+ και OH-

Η οποια σαφως εχει μεγαλυτερη σχεση με την πραγματικότητα.

Αν και εμεις (σε σχολεια και φροντιστηρια) πρεπει να ακολουθουμε την σχολικη υλη..

1093887481-2 Απάντηση από τον/την Χαρκοπλιάς Κώστας στις 2 Ιούνιος 2013 στις 10:48
Και ερχόμαστε τώρα με τη νέα χρόνια να διδάξουμε την άσκηση που προσθέτω NaOH σε διάλυμα ΗCl-CH3COOH χωρίς να γίνεται πλήρης εξουδετέρωση (και δεκάδες άλλες που θα βγάλουμε από τις ξεχασμένες του τύπου «δεν μπαίνουν τέτοιες» από τα συρτάρια μας).

Εδώ και πολλά χρόνια που τη δίδασκα έλεγα στους μαθητές να ξεκινάνε πρώτα με το ισχυρό χωρίς να γράφουν αιτιολόγηση (γιατί ήξερα ότι ΑΝ έμπαινε τέτοια άσκηση αφού δε τα λέει αυτά ξεκάθαρα το σχολικό βιβλίο λογικό ήταν ότι ΔΕΝ έπρεπε να ζητήσουν αιτιολόγηση όπως άλλωστε και έγινε)

Είναι κακό αν θέλουμε να καταλάβει κάτι και ο μέτριος και ο κακός μαθητής να κάνουμε κάποιες απλουστεύσεις επιστημονικές; Και μάλιστα αν ξέρουμε ότι κανένας δε θα του ζητήσει το λόγο όπως άλλωστε και έγινε; Για μένα αυτή τη στιγμή υπάρχει η ηθική ικανοποίηση ότι στο Δ3 βρήκαν όλοι οι μαθητές μου pH=5 κι ας τους το δίδαξα με κάποια επιστημονική απλούστευση (ξεκινήστε με το ισχυρό)

Λογικό είναι η συζήτηση μεταξύ καθηγητών Χημείας να σηκώνει πολύ κουβέντα ως προς την αιτιολόγηση αλλά θέλω κάποιος να μου πει πως πρέπει να διδάξουμε με τη νέα χρονιά αυτή την άσκηση ώστε να την καταλάβει ο μαθητής αλλά και να είμαστε και επιστημονικά σωστοί.

11117 Απάντηση από τον/την Γεώργιος Βαρελάς στις 2 Ιούνιος 2013 στις 15:06
Αντιμετωπίζω το πρόβλημα προσθέτοντας συνεχώς ποσότητα από την ισχυρή βάση σε διάλυμα οξέων (ισχυρού και ασθενούς).

Αρχικά, λόγω Ε.Κ.Ι., υπάρχουν (πρακτικά) μόνο οξώνια από τη διάσταση του ισχυρού. Ο ιοντισμός του ασθενούς, ως αμφίδρομη αντίδραση, είναι μετατοπισμένος προς τα αριστερά (λόγω της Ε.Κ.Ι.). Συνεπώς κάθε φορά θα αντιδρά (αν προσθέτουμε στάγδην την ποσότητα της ισχυρής βάσης) ίση (στοιχειομετρική, αλλά εδώ ίση) ποσότητα των οξωνίων με τα υδροξείδια της ισχυρής βάσης (που παράγονται από τη διάστασή της). Αυτό θα γίνεται μέχρι να αντιδράσει ίση ποσότητα των οξωνίων με αυτή που έχει παραχθεί από τη διάσταση του ισχυρού οξέος (ίση όχι ή ίδια). Στη συνέχεια θα αντιδράσουν (αν συνεχιστεί η προσθήκη της ισχυρής βάσης) οξώνια προερχόμενα από τον ιοντισμό του ασθενούς, μετατοπίζοντας την ισορροπία του προς τα δεξιά (αφού ελαττώνεται η συγκέντρωση των οξωνίων, ουσίας στο δεύτερο μέλος της αμφίδρομης αντίδρασης του ιονισμού). Παράγονται έτσι νέα οξώνια, τα οποία με τη σειρά τους θα δεσμευτούν από τα νέα υδροξείδια που παράγονται από τη διάσταση της νέας ποσότητας της ισχυρής βάσης που προστίθεται κ.ο.κ. μέχρι να εξαντληθεί όλη η ποσότητα του ασθενούς οξέος. Στη συνέχεια θα δεσμεύονται οξώνια από τον αυτοϊοντισμό του νερού (χωρίς βέβαια να εξαντληθούν ποτέ αυτά πλήρως).

Προφανώς αν προστεθεί ποσότητα της ισχυρής βάσης μικρότερη από την ποσότητα του ισχυρού οξέος, θα αντιδράσει ίση ποσότητα οξωνίων και θα έχουμε πάλι Ε.Κ.Ι. αλλά με ποσότητα των οξωνίων ίση με τη διαφορά της ποσότητας που προέκυψε από τη διάσταση του ισχυρού μείον (-) την ποσότητα των οξωνίων που δεσμεύτηκαν από τα υδροξείδια (που προέκυψαν από τη διάσταση τη βάσης που προστέθηκε).

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 2 Ιούνιος 2013 στις 17:58
Γιωργο πιστευω οτι η προσεγγιση σου ειναι πολυ αναλυτικη και χρησιμή.

Επανερχομαι ομως στο Δ3. η «συνολικη» [Η3Ο+] ειναι 0,1+ 0,001 =(περ) 0,1 Μ ή 0,101 mol=(περ)0,1 mol

Δηλαδη θα αντιδρασουν 0,101 mol Η3Ο+ με ισα mol OH- ?

Θα μεινουν 0,049 mol NaOH ?

Η ισορροπια του CH3COOH θα μετατοπιζεται συνεχως προς τα δεξια, αρα θα παραγονται νεα Η3Ο+

Πως μπορουμε να υπολογισουμε τις τελικες ποσοτητες απο CH3COOH και ΟΗ- ? Τα οποια θεωρω οτι τελικώς αντιδρουν μεταξυ τους και οδηγουν σε Ρ.Δ

Permalink Απάντηση από τον/την Αντώνης Αρχοντούλης στις 3 Ιούνιος 2013 στις 3:19
καταθέτω κι εγώ ένα σχετικό προβληματισμό σε σχετική ανάρτηση σ αυτόν τον ιστότοπο: με ποιο αντιδρά πρώτα;

και όσοι πιστοί…

11117 Απάντηση από τον/την Γεώργιος Βαρελάς στις 3 Ιούνιος 2013 στις 10:47
Καλημέρα.

Απάντησα αναλυτικά χθες το βράδυ κατά τις 11. Δεν ξέρω τι συνέβη. Εξήγησα αναλυτικά το γιατί θα συνεχιστεί η αντίδραση του ΝαΟΗ με το ασθενές ΗΑ (και με παραστατικό τρόπο). Οι υποψήφιοι απλώς πρέπει να γράψουν πρώτα τη χημική εξίσωση της αντίδρασης με τα ισχυρά και μετά την εξίσωση της απομένουσας ποσότητας ΝαΟΗ με το ΗΑ. Το σωστό στη τελευταία περίπτωση είναι να γράψουν τη χημική εξίσωση της αντίδρασης των υδροξειδιόντων: ΟΗ- με το ΗΑ: ΟΗ- + ΗΑ ® Α-+ Η2Ο. Αυτή η αντίδραση είναι πρακτικά ποσοτική, διότι παράγεται το νερό, που είναι πολύ πιο ασθενής ηλεκτρολύτης από το ΗΑ). Ποσοτικά το επιβεβαιώνουμε και από την τιμή της σταθεράς της αντίδρασης: Ka/Kw, αλλά μπορούμε να το εξηγήσουμε ακόμη πιο ποιοτικά ως εξής: όταν έχουμε στο διάλυμα πολλά ιόντα από έναν ασθενή ηλεκτρολύτη, τότε αυτά θα αντιδράσουν για να δώσουν τον ασθενή ηλεκτρολύτη, διότι πρέπει να παραμείνουν ελάχιστα ιόντα του και πολλά μόριά του τελικά στο διάλυμα, στη δε περίπτωση που είναι δύο ή περισσότεροι ασθενείς ηλεκτρολύτες ταυτόχρονα στο διάλυμα, τότε θα προτιμηθεί να παραχθεί ο ασθενέστερος, διότι αυτός πρέπει να έχει ακόμη πιο λίγα ιόντα και πιο πολλά μόρια. Ποσοτικά το επιβεβαιώνουμε από τη σχετική τιμή των σταθερών των διάφορων οξέων: Ka/Kw.

Στη συνέχεια δίνω συνολική λύση ανάλογα με τις σχετικές ποσότητες των τριών ουσιών:

Σε όσα θα αναφέρω δε συνυπολογίζεται ο αυτοϊοντισμός του νερού, δηλαδή τα οξώνια και τα υδροξείδια που παράγονται από τον αυτοϊοντισμό του είναι πολύ λιγότερα από τα οξώνια και τα υδροξείδια αντίστοιχα που υπάρχουν στο διάλυμα λόγω των διαστάσεων και ιοντισμών των άλλων ουσιών. Επίσης δεν αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα εισάγοντας ενεργότητες, διότι είναι εκτός ύλης των υποψηφίων (ενώ κανονικά με τόσα ιόντα στο διάλυμα, παίζει ρόλο η ιοντική ισχύς και οι συγκεντρώσεις απέχουν πολύ από τις ενεργότητες). Βέβαια υπάρχουν πολλά κατιόντα Νατρίου και πολλά ανιόντα Χλωρίου μετά τον ιοντισμό του ΗCl και τη διάσταση του ΝαΟΗ, οπότε έχουμε μεγάλη ιοντική ισχύ και δεν ισχύουν τα όσα έχουν μάθει να δουλεύουν οι υποψήφιοι. Για το λόγο αυτό δεν πρέπει να μπαίνουν τέτοια θέματα στις γενικές (πανελλήνιες) εξετάσεις, διότι οφείλουν οι θεματοδότες να γνωρίζουν λίγο περισσότερα από την ύλη του Λυκείου και να μην υπεισέρχονται σε αντιεπιστημονικές ατραπούς.

Έστω ότι αρχικά υπάρχουν στο τελικό διάλυμα (ευθύς αμέσως μετά την ανάμιξη και πριν γίνει κάποια διάσταση ή ιοντισμός ή αντίδραση μεταξύ των ουσιών), α mol HCl, β mol ασθενούς μονοβασικού οξέος ΗΑ και γ mol ΝαΟΗ (το ίδιο αν α, β και γ είναι συγκεντρώσεις, αφού αναφέρονται στον ίδιο όγκο, τον τελικό).

Διακρίνουμε περιπτώσεις:

α < γ.
Τότε θα αντιδράσει όλη η ποσότητα του HCl, θα απομείνουν (γ – α) mole ΝαΟΗ. Στη συνέχεια θα αντιδράσουν το ΗΑ με το ΝαΟΗ.

Διακρίνονται τρεις υποπεριπτώσεις:

1.1. β = (γ – α). Τότε στο τελικό διάλυμα θα υπάρχουν 2β mol του ΝαΑ. Διάσταση του ΝαΑ και αντίδραση με το νερό του ανιόντος Α-, που είναι ασθενής βάση (παλιά τη λέγαμε υδρόλυση την αντίδραση αυτή!).

1.2. β < (γ – α). Απομένουν τελικά (γ – α – β) mol ΝαΟΗ και παράγονται β mol ΝαΑ. Έχουμε Ε.Κ.Ι. από το ΝαΟΗ μέσω του ΟΗ- στην αμφίδρομη αντίδραση του ανιόντος Α- με το νερό. Αν παράγονται δ mol υδροξειδίου από την τελευταία αντίδραση (λαμβάνοντας υπόψη την Ε.Κ.Ι.), τότε: αν δ (γ – α – β) τα υδροξείδια του διαλύματος είναι (γ – α – β), αν δ >> (γ – α – β), τότε τα υδροξείδια του διαλύματος είναι δ και αν δ » (γ – α – β), τότε καταλήγουμε σε δευτεροβάθμια εξίσωση και τα υδροξείδια του διαλύματος είναι δ + (γ – α – β). Βέβαια, όπως αρχικά αναφέρθηκε, δε συνυπολογίζουμε τα υδροξείδια από τον αυτοϊοντισμό του νερού.

1.3. β > (γ – α). Απομένουν τελικά [β – (γ – α)] mol ΗΑ και παράγονται (γ – α) του ΝαΑ. Έχουμε τελικά ρυθμιστικό διάλυμα.

α = γ.
Τότε θα αντιδράσουν και όλη η ποσότητα του ΝαΟΗ και όλη η ποσότητα του HCl, ενώ το ΗΑ θα παραμείνει μόνο του (μαζί με κατιόντα νατρίου και ανιόντα χλωρίου, αλλά αναφέραμε ότι έχουνε υπεραπλουστεύσει τα πράγματα).

α > γ.
Τότε θα αντιδράσει όλη η ποσότητα του ΝαΟΗ, θα απομείνουν (α – γ) mole HCl και θα έχουμε επίδραση κοινού ιόντος από το HCl στον ιοντισμό του ΗΑ. Βεβαίως θα είναι τα οξώνια τα διαλύματος ίσα με (α – γ), αν (α – γ) >> δ, όπου δ τα οξώνια που θα δώσει κάτω από την Ε.Κ.Ι. το ΗΑ. Αν συμβαίνει το αντίθετο, τότε θεωρείται ότι είναι μόνο του το ΗΑ, αν όμως είναι παραπλήσια, τότε καταλήγουμε σε δευτεροβάθμια εξίσωση θεωρώντας τα mol των οξωνίων [(α – γ) + δ].

Permalink Απάντηση από τον/την Χαρκοπλιάς Κώστας στις 3 Ιούνιος 2013 στις 21:16
Πολύ καλή παρουσίαση Γιώργο. Μερικές διευκρινίσεις μόνο:

1.1. β = (γ – α). Τότε στο τελικό διάλυμα θα υπάρχουν 2β mol του ΝαΑ. Το σωστό: β mol NaA

αν δ (γ – α – β) τα υδροξείδια του διαλύματος Το σωστό: αν δ πολύ μικρότερο (γ-α-β).

και αν δ » (γ – α – β), τότε καταλήγουμε Το σωστό: δ~=(γ-α-β)

11117 Απάντηση από τον/την Γεώργιος Βαρελάς στις 4 Ιούνιος 2013 στις 0:11
Ευχαριστώ Κώστα. Πράγματι δε θέλει το 2 στο β (είναι και το μοναδικό λάθος που βρήκες, διότι για τα άλλα δύο δε φταίω και ίσως υπάρχουν και άλλα λάθη μου: ουδείς άσφαλτος!, όπως λέει η αοιδός και είναι και σωστό το άσφαλτος). Έχω ξεχάσει το στο άλλο (όπως παρατηρώ στο καταχωρισμένο αρχείο στον υπολογιστή μου δεν έχω παραλείψει το , δεν ξέρω το τι γίνεται). Στο τρίτο όταν τα υδροξείδια που παράγονται είναι περίπου ίσα μεταξύ τους (βάλε το σύμβολο περίπου ίσο να δεις ότι το πάει σε: » Σε αυτό πράγματι φταίει ο δαίμονας του τυπογραφείου και όχι η αφεντομουτσουνάρα μου!). Πολύ σωστά. Να είσαι καλά.
Χαρκοπλιάς Κώστας είπε:

Πολύ καλή παρουσίαση Γιώργο. Μερικές διευκρινίσεις μόνο:

1.1. β = (γ – α). Τότε στο τελικό διάλυμα θα υπάρχουν 2β mol του ΝαΑ. Το σωστό: β mol NaA

αν δ (γ – α – β) τα υδροξείδια του διαλύματος Το σωστό: αν δ πολύ μικρότερο (γ-α-β).

και αν δ » (γ – α – β), τότε καταλήγουμε Το σωστό: δ~=(γ-α-β)

Permalink Απάντηση από τον/την Γεώργιος Βαρελάς στις 4 Ιούνιος 2013 στις 0:15
Πάλι δε βγάζει το σύμβολο του κατά πολύ μικρότερο!

Χαρκοπλιάς Κώστας είπε:

Πολύ καλή παρουσίαση Γιώργο. Μερικές διευκρινίσεις μόνο:

1.1. β = (γ – α). Τότε στο τελικό διάλυμα θα υπάρχουν 2β mol του ΝαΑ. Το σωστό: β mol NaA

αν δ (γ – α – β) τα υδροξείδια του διαλύματος Το σωστό: αν δ πολύ μικρότερο (γ-α-β).

και αν δ » (γ – α – β), τότε καταλήγουμε Το σωστό: δ~=(γ-α-β)

Απάντηση από τον/την Τάσος Περδικούρης στις 14 Ιούνιος 2013 στις 19:12
Σχόλια για τα θέματα Χημείας των πανελληνίων εξετάσεων 2013
Συνημμένα:
ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣ 2013.docx, 486 KB

Απάντηση από τον/την Γεώργιος Βαρελάς στις 16 Ιούνιος 2013 στις 11:35
Θα ήθελα να διευκρινίσω ορισμένα σημεία στο θέμα Δ3 των πανελλαδικών εξετάσεων στη Χημεία (31/5).

Πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν την επίλυσή του οι υποψήφιοι:
Σύμφωνα με την υπόδειξη: «Τα δεδομένα του προβλήματος επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις», πρέπει οι υποψήφιοι να θεωρούν σε κάθε περίπτωση τον ιοντισμό του ασθενούς αμελητέο σε σχέση με τον ιοντισμό του ισχυρού. Πρέπει, δηλαδή, να θεωρούν την ποσότητα του ασθενούς οξέος πρακτικά ανέπαφη. Αυτό βέβαια μέχρις ότου αντιδράσει όλη η ποσότητα του ισχυρού οξέος με τη στοιχειομετρική ποσότητα της ισχυρής βάσης, διότι τότε δε θα γίνεται ΕΚΙ στον ιοντισμό του. Άρα αρχικά πρέπει να γράψουν την εξίσωση της εξουδετέρωσης του ισχυρού οξέος. Στη συνέχεια, αφού υπάρχει και άλλη ποσότητα της ισχυρής βάσης θα ακολουθήσει η εξουδετέρωσή της με στοιχειομετρική ποσότητα του ασθενούς οξέος, οπότε γράφεται και η αντίστοιχη εξίσωση.

Φυσικά πρέπει να γίνουν δεκτοί όλοι οι τρόποι επίλυσης που οδηγούν στο σωστό αποτέλεσμα (για παράδειγμα 1. αντίστροφη αναγραφή των δύο αναφερθεισών εξισώσεων και αναγραφή της τρίτης εξίσωσης της αντίδρασης της περίσσειας του ισχυρού οξέος με το άλας ή 2. ταυτόχρονη εξουδετέρωση των δύο οξέων).
Στην πράξη όμως γίνονται ακριβώς έτσι οι αντιδράσεις; Προφανώς όχι, όπως θα αποδειχθεί στη συνέχεια.
Πρέπει να διευκρινιστεί το τι σημαίνει αντιδρά η ποσότητα μίας ουσίας. Όταν ένας ηλεκτρολύτης, όσο και ασθενής και αν είναι, προφανώς έχει αντιδράσει με το νερό. Άρα η ποσότητά του έχει ελαττωθεί. Αυτό γίνεται περισσότερο αντιληπτό, όσο η ισχύς του αυξάνεται και όσο η συγκέντρωσή του ελαττώνεται, ακόμη και στην περίπτωση ΕΚΙ. Συνεπώς είναι λάθος να διερωτόμαστε το πιο θα αντιδράσει πρώτο. Πάντοτε θα αντιδρούν όλες οι ουσίες ταυτόχρονα. Απλώς όσο η διαφορά της ισχύος τους (με παραπλήσιες συγκεντρώσεις) ελαττώνεται, τόσο γίνεται πιο εμφανής η ταυτόχρονη εξουδετέρωση.
Παρά την πολύ μεγάλη σταθερά του ιοντισμού του HCl, παραμένει μία ποσότητά του χωρίς να ιοντιστεί (όχι η ίδια, αλλά μία σταθερή ποσότητά του). Για παράδειγμα σε διάλυμά του C = 1Μ, μένει ανέπαφη ποσότητά του ίση με 0,08Μ. Αυτό οφείλεται στην ιονική ισχύ του διαλύματος. Στο Δ3 προφανώς δεν έχουμε αμελητέα ιοντική ισχύ με τα αρκετά ιόντα του νατρίου και του χλωρίου. Συνεπώς δε συμβαίνει στην πράξη ιοντισμός 100% σε κανένα οξύ.
Ο σωστός τρόπος αντιμετώπισης είναι η ταυτόχρονη εξουδετέρωση των δύο οξέων, ανεξαρτήτως της σειράς αναγραφής, αλλά με την προϋπόθεση ότι αντιδρά, όλη η ποσότητα του ισχυρού οξέος (διότι διαφορετικά πρέπει να ακολουθήσει και τρίτη αντίδραση της περίσσειάς του με το άλας).
Πώς όμως θα επιλυθεί το πρόβλημα της εξουδετέρωσης δύο ασθενών οξέων (παραπλήσιας ισχύος και παραπλήσιων συγκεντρώσεων) από μία ισχυρή βάση; Ήδη έχει τεθεί θέμα στις εξετάσεις, αλλά δινόταν το pH (όπως πρέπει να γίνεται στα προβλήματα της Χημείας, διότι η Χημεία είναι η πράξη, η ζωή μας, δηλαδή θέλουμε-απαιτούμε να πάρουμε τελικά ένα διάλυμα με συγκεκριμένη τιμή του pH, που κάπου θα μας χρησιμεύσει, οπότε πρέπει να δίνεται το pH και να ζητείται κάτι άλλο). Πώς λοιπόν θα αντιμετωπιστεί τέτοιο πρόβλημα, στο οποίο ζητείται το pH, αλλά δε γνωρίζουμε το ποσοστό που αντιδρά από το κάθε οξύ (υποτίθεται ότι η ποσότητα της ισχυρής μονόξινης βάσης είναι λιγότερη από το άθροισμα των ποσοτήτων των μονοβασικών οξέων, όπως και στα τρία προβλήματα που τέθηκαν θέματα στις εξετάσεις); Απάντηση: Θα εργαστούμε με ταυτόχρονη εξουδετέρωση των δύο οξέων. Θα θεωρήσουμε ότι αντιδρούν x mol από τα n1 mol του ΗΑ και y mol από τα n2 mol του ΗΒ. Μία εξίσωση είναι: x + y = n3 = mol της ισχυρής βάσης. Παράγονται x mol από τη συζυγή βάση Α- του ενός οξέος και y mol Β-από τη συζυγή βάση του άλλου οξέος, ενώ απομένουν (n1– x) mol του ΗΑ και (n2 – y) mol από τα mol του ΗΒ. Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν οι ιοντισμοί των ποσοτήτων (n1– x) και (n2 – y)των δύο οξέων που περίσσεψαν, θεωρώντας ότι ιοντίζονται z1 mol του ΗΑ και z2 mol του ΗΒ, οπότε στο τελικό διάλυμα υπάρχουν: (n1– x – z1) mol του HA, (n2 – y – z2), (x + z1) mol του A-, (y + z2) mol του Β- και (z1 + z2) mol οξωνίων. Αν τα οξέα δεν είναι αρκετά ασθενή (όπως το θέμα του 89), τότε δε διαγράφονται τα z1, z2 σε σχέση με τα x ,y αντίστοιχα. Μάλιστα στις εκφράσεις των δύο σταθερών ιοντισμού των ασθενών οξέων πρέπει να τεθεί η ίδια τιμή για τα οξώνια: (z1 + z2)/Vτελικός. Προκύπτουν έτσι δύο ακόμη εξισώσεις:
Ka1 = (z1 + z2) (x + z1) /[(n1– x – z1) Vτελικός], Ka2 = (z1 + z2) (y + z2) /[(n2– y – z2) Vτελικός].

Αν n1– x – z1 @ n1– x και n2– y – z2 @ n2– y, τότε έχουμε τρεις αγνώστους: x, y, (z1 + z2) με τρεις εξισώσεις (είναι η πιο ακραία-ακραία περίπτωση που θα μπορούσε να τεθεί θέμα). Προκύπτει δευτεροβάθμια εξίσωση ως προς x (ή ως προς y), λαμβάνοντας υπόψη και την x + y = n3:

(ka1 – ka2)x2 – [ka1(n1 + n3) +ka2(n2 – n3)] + ka1n1n3 = 0 ή

(ka2 – ka1)y2 – [ka2(n2 + n3) +ka1(n1 – n3)] + ka2n2n3 = 0.

Πρέπει να ληφθούν υπόψη οι περιορισμοί: n1 < n3, n2 < n3, n1 + n2 > n3, x < n1, y < n2. Στη συνέχεια βρίσκεται η συγκέντρωση των οξωνίων (και από αυτήν η τιμή του pH) από την έκφραση οποιασδήποτε σταθεράς εκ των Ka1, Ka2.

Αν όμως δεν ισχύουν οι δύο προηγούμενες σχέσεις, τότε η τέταρτη εξίσωση προκύπτει από ένα επιπλέον δεδομένο του προβλήματος, όπως αναλογία των x, y ή οτιδήποτε άλλο (φυσικά δεν υπάρχει περίπτωση να τεθεί τέτοιο θέμα).

Συνεπώς το πιθανότερο, αλλά και δυσκολότερο θέμα, που θα μπορούσε να τεθεί, θα έχει γνωστή την τιμή του pH του τελικού διαλύματος. Μάλιστα ακόμη και στην περίπτωση που δε «θα ισχύουν οι γνωστές προσεγγίσεις», το θέμα λύνεται ευκολότερα από τα δύο θέματα που αναφέρθηκαν προηγουμένως.

Ας εξηγήσουμε ποιοτικά το γιατί συμβαίνει η ταυτόχρονη εξουδετέρωση των δύο ασθενών οξέων:
Όπως ήδη αναφέρθηκε, οι ποσότητες των δύο οξέων στο διάλυμα είναι μικρότερες από τις αρχικές τους (λόγω του ιοντισμού τους, έστω και ελάχιστου). Έχουμε, προφανώς, αλληλεπίδραση κοινού ιόντος, αφού και οι δύο ιοντισμοί είναι αμφίδρομες αντιδράσεις. Όταν λοιπόν προστεθεί μία ελάχιστη ποσότητα ισχυρής βάσης (ας πραγματευθούμε την περίπτωση της ογκομέτρησης), τότε αυτή θα διασταθεί και θα παραγάγει υδροξείδια, τα οποία θα δεσμεύσουν ισάριθμα οξώνια. Έτσι όμως ελαττώνεται σε κάθε αμφίδρομη αντίδραση (αναφερόμαστε πάντα στους ιοντισμούς των ασθενών οξέων και όχι στον αυτοϊοντισμό του νερού) ποσότητα από ουσία που είναι στο 2ο μέλος της αντίδρασης, οπότε και οι δύο αντιδράσεις μετατοπίζονται προς τα δεξιά. Αυτό σημαίνει ότι ελαττώνονται οι ποσότητες των μορίων τους. Συνεπώς τα δύο οξέα αντιδρούν ταυτόχρονα. Θέλω να τονίσω ότι δε μας ενδιαφέρει το πιο θα αντιδράσει πιο γρήγορα. Απλώς αναφερόμαστε στο αρχικό σημείο ισορροπίας και στο τελικό σημείο ισορροπίας. Θα μπορούσε για παράδειγμα να αντιδράσει πιο πολύ ένα από τα δύο οξέα και για ελάχιστη χρονική διάρκεια να είναι μικρότερη η ποσότητά τους από αυτήν που θα έχει τελικά στη νέα χημική ισορροπία, αλλά όταν θα αποκατασταθεί η νέα χημική ισορροπία, θα παραχθεί μία ποσότητά του από αντίδραση των οξωνίων με τα χαρακτηριστικά του ιόντα, ώστε τελικά να έχει τελική συγκέντρωση αυτήν που ορίζουν οι τιμές των σταθερών ιοντισμού. Όσο λοιπόν προστίθεται ποσότητα της ισχυρής βάσης, τόσο τα δύο οξέα θα αντιδρούν και θα ελαττώνονται. Άρα η ουσιαστική αντίδραση δεν είναι μεταξύ των υδροξειδίων της ισχυρής βάσης και των οξωνίων των δύο οξέων, αλλά η αντίδραση των υδροξειδίων της ισχυρής βάσης και των οξέων, οπότε οι υποψήφιοι μπορούν να γράψουν την αντίδραση μεταξύ της βάσης και καθενός οξέος. Στην περίπτωση της ογκομέτρησης που συνεχίζεται η προσθήκη της ποσότητάς της θα συμβούν τα εξής: 1. Όσο ποσότητα ισχυρή βάσης και να προστεθεί, πάντα θα μένει κάποια ποσότητα από το κάθε οξύ (έστω και απειροελάχιστη), διότι η ισορροπία του μετατοπίζεται συνεχώς προς τα δεξιά αλλά ποτέ δεν καταλήγει σε μονόδρομη αντίδραση. Απλώς έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε ποσοτικές όλες τις αντιδράσεις, διότι από ένα σημείο και πέρα «ισχύουν οι γνωστές προσεγγίσεις». Έτσι η φράση «ποιο οξύ αντιδρά πρώτο», δεν ευσταθεί, διότι δεν αντιδρά κανένα πλήρως. Συνεπώς όλα τα προβλήματα αντιμετωπίζονται προσεγγιστικά (εξ άλλου όλα όσα μαθαίνουν οι υποψήφιοι ισχύουν προσεγγιστικά και πριν γίνει κάποια γνωστή τους προσέγγιση). Αφού λοιπόν αναφερόμαστε σε κάποιες συγκεκριμένες «γνωστές προσεγγίσεις», πρέπει να παραμένουμε σε αυτές και αυτές και μόνο να διδάσκουμε στους μαθητές μας. Με αυτό το σκεπτικό, επανερχόμενος στην αρχική μου διευκρίνιση, πρέπει να διδάσκουμε τους μαθητές να αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα με πλήρη εξουδετέρωση της ποσότητας του ισχυρού οξέος και μετά με μερική εξουδετέρωση μίας ποσότητας του ασθενούς οξέος.

Τέλος θα ήθελα να επαναλάβω ότι ήταν σωστή η θέση της ΕΕΧ για το θέμα Δ3 και στην παρουσίαση των θεμάτων στη δημόσια τηλεόραση, που τότε δεν είχε ακόμη καταργηθεί, αλλά και στο δελτίο τύπου της. Πρώτα αντιδρά το ισχυρό οξύ (χωρίς να εξηγούμε, διότι δεν απαιτείται) και μετά το ασθενές οξύ.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Αρχοντούλης στις 16 Ιούνιος 2013 στις 19:49
Αγαπητοί συνάδελφοι με αφορμή το θέμα Δ3 των φετινών εξετάσεων έγινε πολύς λόγος εδώ. Το θέμα το είχα θίξει από πέρσι σε σχετική ερώτηση-ανάρτηση για να προκαλέσω ζύμωση απόψεων Με ποιο θα αντιδράσει πρώτα; Επίσης συμμετείχα και στη σχετική κουβέντα Σχόλια για τα θέματα Χημείας 2013 που άνοιξε ο Διονύσης. Εδώ επανέρχομαι τονίζοντας τη βασική μου θέση την οποία είχα την ευκαιρία (αλλά) αποσπασματικά να εκθέσω στα παραπάνω.

ΕΠΙ ΠΑΝΤΟΣ

Τον τελευταίο καιρό παρακολουθήσαμε τις τοποθετήσεις εκλεκτών συναδέλφων και την προσπάθειά τους να δώσουν ποιοτική και ποσοτική εξήγηση των επιμέρους φαινομένων που συνοδεύουν το θέμα Δ3 των φετινών εξετάσεων, αλλά και ποσοτικές προτάσεις επίλυσης του θέματος από τους μαθητές. Τονίστηκε συχνά και η θέση της Ε.Ε.Χ. για το θέμα και το αν έτσι είναι η λύση ή αλλιώς, αν έχει δίκιο ή όχι, αναφέρθηκε ο θεματοδότης και αν χαίρει εκτίμησης ή όχι κ.λ.π. Οι προτεινόμενες ποσοτικές λύσεις μέσα από επίλυση κατά το δοκούν «περίπτωσης» αλλά και οι γενικότερες λύσεις που προτάθηκαν, εδράζονται πάνω σε έναν άκρατο μαθηματικό φορμαλισμό (και πως άραγε αλλιώς θα μπορούσε να γίνει;) ενώ οι ποιοτικές (άλλες σχεδόν πετυχημένα και άλλες με σημαντικές ελλείψεις σε βασικά σημεία) περιγράφουν κάτι άλλο από αυτό που εντέλει ποσοτικά επιλύεται.

Διακρίνει κάποιος που διαβάζει τις σχετικές αναρτήσεις μια διάθεση πρωταθλητισμού στην κατανόηση, περιγραφή και ποσοτική προσέγγιση των φαινομένων της ιοντικής ισορροπίας ενώ ταυτόχρονα φαίνεται οι επίδοξοι πρωταθλητές να «τρέχουν» ο καθένας στο δικό του «διάδρομο» και χωρίς να βλέπει, να ακούει τους υπόλοιπους. Έτσι σημαντικά ερωτήματα που τίθενται περνούν απαρατήρητα και με αυτιστικό τρόπο ο καθένας επαναλαμβάνει με συμπληρώσεις την άποψή του παραμένοντας και υποστηρίζοντας το όποιο προσωπικό του «δόγμα» (που καμιά φορά σχετίζεται με την προσωπική του διαίσθηση, εμπειρία και επαγγελματική διαδρομή) πάνω στο θέμα.

ΕΡΩΤΗΜΑ 1: Βγήκε; Θα βγει από δω συμπέρασμα για τα φαινόμενα που συνοδεύουν το Δ3 και την ποιοτική και ποσοτική τους κατανόηση;

ΕΡΩΤΗΜΑ 2: Θα κοινοποιηθούν συμπεράσματα εδώ ως οφείλεται προκειμένου να μην τίθενται συνεχώς τα ερωτήματα αλλά και να αποτελεί η συμπερασματική άποψη τον μπούσουλα των ελλήνων χημικών (υμών) στη συνέχεια;

Τα ερωτήματα αυτά δεν έχουν πάρει προς το παρόν απάντηση.

ΕΡΩΤΗΜΑ 3: Μας ικανοποιούν οι μέχρι τώρα ποιοτικές απαντήσεις-αναλύσεις του φαινομένου; Αναρωτιέστε όμως, αυτές οι απαντήσεις ποιανού προβλήματος ακριβώς αποτελούν εξήγηση;

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

Παραθέτω ένα δικό μου (απλούστερο αλλά πραγματικό πρόβλημα) που ήδη έχει δημοσιευθεί σαν σχόλιο σε άλλη ανάρτηση μέσα από το οποίο (κατά τη γνώμη μου) καταδεικνύεται η ανυπέρβλητη δυσκολία μας να περιγράψουμε επαρκώς ένα πραγματικό φαινόμενο και πολύ περισσότερο να επιλύσουμε ποσοτικά το πρόβλημα που αναφύεται απ αυτό:

ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1: Παρασκευάζουμε διάλυμα ΗΑ 0,1M. Να περιγράψετε ποιοτικά και ποσοτικά (και με τη δέουσα σαφήνεια) την πορεία ιοντισμού του οξέος και να υπολογίσετε το pH του διαλύματος. Κα=10-5

Πριν επιχειρήσουμε να περιγράψουμε και να υπολογίσουμε τα ζητούμενα σπεύδω να σας αποκαλύψω τον τρόπο με τον οποίο παρασκεύασα το διάλυμα. Αρχικά σε δοχείο έβαλα 200ml νερού μέσα στο οποίο αρχικά έριξα ένα κουταλάκι ΗΑ. Ανακάτεψα ελαφρώς και στη συνέχεια πρόσθεσα δύο κουταλάκια ακόμη. 24 λεπτά αργότερα και χωρίς να έχω ανακατέψει το διάλυμα το αραίωσα μέχρι ο όγκος του να γίνει 800ml. Έχοντας ολοκληρώσει τους υπολογισμούς μου για την απαιτούμενη ποσότητα του ΗΑ χρειάστηκαν ακόμη δύο κουταλάκια ΗΑ και 5 σταγόνες και συμπλήρωμα νερού μέχρι το διάλυμα να αποκτήσει τελικό όγκο 1L.

Τι λέτε; Μπορεί να περιγραφεί με τη δέουσα σαφήνεια και πολύ περισσότερο, λύνεται το πραγματικό πρόβλημα; Εγώ απαντώ ευθέως όχι αφού δεν μπορώ να περιγράψω τις ασαφείς και τυχαίες διαδρομές και ενδιάμεσες καταστάσεις του περιγραφόμενου ηλεκτρολυτικού διαλύματος. Ακολουθεί ένα ακόμη παράδειγμα πιο «συγκεκριμένο»

ΠΡΟΒΛΗΜΑ 2: Διαθέτουμε διάλυμα ΗΑ 0,1M. Να περιγράψετε ποιοτικά και ποσοτικά (και με τη δέουσα σαφήνεια) την πορεία ιοντισμού του οξέος και να υπολογίσετε το pH του διαλύματος. Κα=10-5

Τι λέτε; Μπορεί να περιγραφεί με τη δέουσα σαφήνεια (ποιοτικά και ποσοτικά) και πολύ περισσότερο, λύνεται το πραγματικό πρόβλημα; Εγώ απαντώ ευθέως και πάλι όχι αφού δεν έχω ή δεν μπορώ να έχω την αρχική κατάσταση του διαλύματος ώστε να προσπαθήσω να περιγράψω τη συνέχεια. Αν προσπαθήσω να υποθέσω την αρχική κατάσταση (ήδη απομακρύνομαι από το πραγματικό πρόβλημα) στο μυαλό μου έρχονται τουλάχιστον τρεις ευδιάκριτες μεταξύ τους υποθετικές και ευτυχείς; για μένα περιπτώσεις:

ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 1: Ο παραπάνω ηλεκτρολύτης ΗΑ με άγνωστο σε μένα τρόπο και σε μοριακή μορφή βρίσκεται στο διάλυμα (το πώς πέτυχε κάποιος να το κάνει αδυνατώ να το σκεφτώ) με συγκέντρωση 0,1Μ (σαν να παρασκεύασα ζαχαρόνερο ένα πράμα). Αναρωτιέμαι:Δηλαδή το μίγμα είναι ομογενές (διάλυμα) γεγονός που προϋποθέτει αν μη τι άλλο ανάδευση για να το πετύχουμε άρα κάποιο καθόλου ευκαταφρόνητο χρόνο μέσα στον οποίο θα συμβεί η διάλυση του ηλεκτρολύτη ώστε να μπορώ να λέω ότι παρέλαβα διάλυμα ΗΑ 0,1Μ (ακόμα κι αν ήταν διάλυμα ζάχαρης).
Περιγράφω άραγε κάτι πραγματικό αυτή τη στιγμή; Η απάντηση είναι όχι αφού ο ηλεκτρολύτης από τη στιγμή της «επαφής» των όποιων μορίων του με το νερό θα μπει σε διαδικασία ιοντισμού.
Μπορώ να ισχυριστώ ότι στο διάλυμα επικρατεί μια στρατιωτικού τύπου λογική ότι δηλαδή «-μην τολμήσει κανένα μόριο να ιοντιστεί πριν τα μόρια βρεθούν σε ομογενές μίγμα με τα μόρια του νερού»;
Μπορώ να ισχυριστώ ότι στη συνέχεια μια επόμενη διαταγή «έτοιμοι!! Φύγαμε» θα σηματοδοτήσει την έναρξη του φαινομένου της ηλεκτρολυτικής συμπεριφοράς που θα καταλήξει (άγνωστο πως, στα επιμέρους) στην ιοντική ισορροπία;
Ωωχ μήπως ξέχασα ότι το νερό ήδη βρίσκεται στη δική του ιοντική ισορροπία γεγονός που το περιβάλλον στο οποίο χωρεί η περιγραφή μου δεν είναι και τόσο προβλέψιμο αφού η αρχή LeChatelier είναι παρούσα και έτσι η κατάσταση του νερού διολισθαίνουσα;
Φυσικά αν ξεχάσουμε τα παραπάνω «προβλήματα» ή τις όποιες ενστάσεις και κάνουμε τις συνήθεις (εκ του σχολικού βιβλίου) παραδοχές (με τα στρατιωτάκια και τις προσεγγίσεις περί νικητών και ηττημένων) το πρόβλημα περιγράφεται και λύνεται εύκολα ή αν θέλετε ο σχετικός νόμος αραίωσης (από το ίδιο σκεπτικό βγαλμένος) μας δίνει και τη δυνατότητα τυπολογίου για να επιλύσουμε το «απλό» αυτό πρόβλημα. Νομίζω ότι πρέπει να συμφωνήσουμε ότι παρότι πετυχαίνουμε ποσοτική απάντηση στο ποσοτικό πρόβλημα δεν καταφέρνουμε επ ουδενί να περιγράψουμε ποιοτικά και ποσοτικά την πορεία αυτού του «απλού» πραγματικού προβλήματος.

ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 2: Αλαλούμ! Μου δίνεται (και αριθμητικά) η κατάσταση του διαλύματος μια τυχαία χρονική στιγμή κατά τη διάρκεια της ανάδευσης! Καλά δεν το συζητάμε αυτό είναι αντικειμενικά ποιο δύσκολο πρόβλημα από το προηγούμενο και επομένως νωρίς νωρίς ας αποφασίσουμε ότι δεν μπορούμε να το περιγράψουμε-υπολογίσουμε-λύσουμε ως έχει. Δεν με έπιασε πανικός μπροστά στο πρόβλημα. Σκέφτομαι ότι και με δοσμένη αυτή σαν αρχική κατάσταση αδυνατώ να περιγράψω ακριβώς την πορεία του διαλύματος λόγω της τυχαιότητας των επιμέρους βημάτων και των επιμέρους καταστάσεών του (θεωρία συγκρούσεων και όχι μόνο)
ΑΡΧΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 3: Πέρασε αρκετός χρόνος από τη στιγμή που αναμίξαμε τα υλικά για να δημιουργηθεί το διάλυμα. Ότι έγινε έγινε δηλ το διάλυμα βρίσκεται σε τελική κατάσταση. Μπορώ να περιγράψω την πορεία του διαλύματος; Προφανώς η απάντηση είναι και πάλι όχι αφού δεν γνωρίζω και πάλι την αρχική του κατάσταση. Μήπως μπορώ να περιγράψω (όσο μπορώ) την τελική αυτή κατάσταση και να κάνω (όσο μπορώ) ποσοτικές προβλέψεις γι αυτήν; Μπορώ σίγουρα να πω ότι στο διάλυμα περιέχονται (ποιοτική περιγραφή) μόρια ΗΑ και Η2Ο αλλά και ιόντα Α-,Η3Ο+,ΟΗ- αλλά και ότι (ποσοτική περιγραφή) οι συγκεντρώσεις των παραπάνω ουσιών οφείλουν να επαληθεύουν το νόμο ιοντικής ισορροπίας καθενός από τους ασθενείς ηλεκτρολύτες του διαλύματος με σταθερή Κα του ΗΑ και Κw του νερού. Απαντήσαμε στο αρχικό ερώτημα; Προφανώς όχι ακόμα και η τελική απάντηση (ότι δηλαδή μπορούμε να απαντήσουμε) φαίνεται να είναι πολύ μακριά!
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Από τα παραπάνω φαίνεται ότι

τόσο η ακριβής περιγραφή όσο και η ποσοτική επίλυση ακόμη και απλών πραγματικώνπροβλημάτων ηλεκτρολυτικών διαλυμάτων είναι ανέφικτη.
Για την επίλυση (παρότι δεν το δηλώνουμε ή ακόμη και αν δεν το σκεφτήκαμε ποτέ) χρησιμοποιούμε μια «αρχή ισοδυναμίας» (η ιδέα, η διαπίστωση και η διατύπωση δική μου) που λέει: «δυο διαλύματα είναι ισοδύναμα αν παρασκευάστηκαν με τις ίδιες ποσότητες των συστατικών τους ανεξαρτήτως τρόπου παρασκευής τους» που απλά σημαίνει ότι καταλήγουν στην ίδια τελική κατάσταση αν και διαφέρουν οι επιμέρους διαδρομές-περιπέτειές τους (που θυμίζει τον νόμο του Hess). Μην ξεχνάμε ότι στη φυσική χρησιμοποιούμε μοντέλα. Στη χημεία τί;
Στην επίλυση ανεξάρτητα από την αρχική κατάσταση του διαλύματος συμφέρει να επιλέγουμε εκείνο το ισοδύναμο προς το πραγματικό πρόβλημα του οποίου η λύση είναι εφικτή και αν είναι δυνατόν η απλούστερη ακόμη κι αν το πρόβλημα δεν είναι και δεν θα μπορούσε να υπάρχει ποτέ ως πραγματικό. Ουσιαστικά όλοι μας (έτσι κάνουμε)περιγράφουμε και επιλύουμε το πρόβλημα με το διοικητή και τα στρατιωτάκια του κάνοντας τις δέουσες προσεγγίσεις. Επιλύουμε ένα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μας πρόβλημα που όμως είναι ισοδύναμο με το δοσμένο.
ΚΙ ΑΛΛΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

ΕΡΩΤΗΜΑ 4: έχει νόημα η ερώτηση (σε όποιον τίθεται πολλώ δε μάλλον σε μαθητές) «περιγράψτε τι έχει συμβεί στο ηλεκτρολυτικό διάλυμα Χ»;

ΕΡΩΤΗΜΑ 5: Μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι την αδυναμία μας για απόλυτα ακριβή ανάλυση πραγματικών προβλημάτων ιοντικής ισορροπίας την υποκαθιστούμε με τη δυνατότητα ποσοτικής επίλυσής τους με χρήση ισοδύναμων διαλυμάτων;

ΕΡΩΤΗΜΑ 6: Αν συμφωνούμε με τα παραπάνω είναι πλέον σαφής ο «σωστός» τρόπος επίλυσης του Δ3;

ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΥΣ

Παρακαλώ αν μπείτε στον κόπο να απαντήσετε ή να σχολιάσετε κινηθείτε στα παρακάτω πλαίσια (για να μη χανόμαστε συνεχώς) ώστε να βγει κάποιο τελικό συμπέρασμα:

Σχολιάστε αν θέλετε το ύφος μου (καλό, κακό, ειρωνικό, επιθετικό κ.λ.π.) αλλά δεν είναι αυτό το θέμα μας
Προσπαθήστε να κατανοήσετε τον πυρήνα της τοποθέτησής μου (δυστυχώς γράφω όπως μπορώ και όχι απαραίτητα για τον καθένα κατανοητά) για να μπορέσουμε να βγάλουμε ίσως ένα τελικό συμπέρασμα
Δώστε τις δικές σας απαντήσεις στα παραπάνω 6 ερωτήματα
Τοποθετηθείτε πάνω στην άποψή μου «δεν μπορούμε να περιγράψουμε με τη δέουσα σαφήνεια πολλώ δε μάλλον να επιλύσουμε ένα πραγματικό πρόβλημα»
Αναγνωρίζετε ότι την επίλυση των πραγματικών προβλημάτων την πετυχαίνουμε με χρήση «ισοδυνάμων τους»;
Πριν μπείτε στον κόπο να δώσετε μια ακόμη λύση σκεφτείτε μήπως ήδη χρησιμοποιείτε ένα ακόμη ισοδύναμο πρόβλημα και επομένως το σχόλιό σας είναι «εκτός θέματος»!
Ευχαριστώ για την αν(τ)οχή σας

Αντώνης Αρχοντούλης

Φυσικός

Εραστής της διδασκαλίας των Φ.Ε.

Απάντηση από τον/την Αντώνης Μπαλτζόπουλος στις 4 Ιούλιος 2013 στις 14:15
….. και το σχόλιο του Μανώλη Κουλιφέτη για την εξέταση χημείας.

234509g-kasey_turner_-and-straws Απάντηση από τον/την Μίλτος στις 4 Ιούλιος 2013 στις 16:40
… φωτιές που ανάβουν εμπρηστές θεματοδότες Μαθηματικών, Φυσικής, και Χημείας …

file

Απάντηση από τον/την Αντώνης Χρονάκης στις 4 Ιούλιος 2013 στις 22:26
Ο Μανώλης είπε τα πράγματα με το όνομά τους. Μπράβο !!!

234509g-strawscover_sm Απάντηση από τον/την Δημητρης Παπαγεωργιου στις 5 Ιούλιος 2013 στις 21:11
Τον Μ. Κουλιφετη τον παρακολουθω εδω και πολυ καιρό (www. xhmikos.gr).

Τα λεει για τον Μαυροπ τουλαχιστον τα τελευταια 2 χρόνια. Αλλά «εις μάτην»..

Γενικα οι θεσεις του με βρισκουν σύμφωνο και θεωρω οτι πανω από ολα ενδιαφερεται για το μέλλον της Χημείας, ως μάθημα! Για την υπαρξη της δηλαδή!